Psalm 79

Ontferm U tog gou oor ons, want ons kragte is gedaan

Psalm 79 bring die haglike toestand van die volk wat agtergebly het in die land, na die meeste van hulle in ballingskap weggevoer is, onder God se aandag. Die tempel is ontheilig, die stad is vernietig en baie min van hulle het oorgebly. Daarom pleit Asaf by God dat Hy hulle situasie sal omkeer.

Terloops, die titels van die Psalms is eers later bygesit. Uit die inhoud van die Psalm kan ’n mens ook aflei dat dit in die ballingskap geskryf is, d.w.s. waarskynlik deur lede van die Asaf-groep, waarvan ’n hele klomp ná die ballingskap teruggekeer het na Israel (vgl. Esra 2-3).

Interessant genoeg is die Psalm eintlik ’n samevoeging van frases uit ander bekende Palms. Dit is asof die skrywer(groep) hulle gebed om redding saamgestel het uit hulle geheue, van dele van ander Psalms wat vir hulle betekenis gehad het: vgl. bv. vers 4 se beskrywing van die vyande met Ps. 44:15; ook vers 9 se pleidooi op grond van God se naam met die soortgelyke frase in die bekende Ps. 23:3 en verskeie ander plekke. Tate (Word kommentaar) noem amper 30 verwysings wat met Psalm 79 verbind kan word. Dit is net vers 3-4 en vers 13 wat waarskynlik eie formulerings is.

Psalm 79 is dus ’n soort verpersoonliking van Psalmfrases om ’n eie gebed tot God te bid, in ’n ander situasie as dié waarin die Psalms in die eerste plek geskryf is. Dit is amper soos ons ’n spontane gebed sou bid waarin ons sekere Bybelfrases wat vir ons van betekenis is, sal gebruik.

Teks en konteks

Die haglike situasie van die agtergeblewenes – vers 1-5

Op roerende wyse word die effek van die beleg en verwoesting van Jerusalem en die tempel beskryf. Lyke het oral rondgelê en is deur voëls en wilde diere gevreet. Die bloed het rondom Jerusalem gevloei soos water. Niemand is begrawe nie, wat die toppunt van skande vir ’n Oosterling was. Dit het hulle ’n bespotting gemaak in die oë van almal rondom hulle.

Hoe lank sal dit nog aanhou Here? Is dit vir altyd klaar met ons? Sal u woede vir ewig teen ons bly brand?

Doen reg aan dié wat met U in verhouding is – vers 6-13

Die Psalmis bring Psalm 1 se paradigmatiese stelling dat die Here die regverdiges seën en die goddeloses soos kaf laat vergaan voor die Here. Hy bid dat dít nou hier sal gebeur, dít wat Psalm 1 beskrywe: dat die heidene wat nie met God in ’n verhouding is nie, wat Hom nie ken nie, Hom nie dien nie, dit sal ontgeld; en dat die Here Hom oor die volk van God sal ontferm en hulle lot sal verander.

Let op dat sy pleidooi gekoppel is aan ’n gebed om vergifnis vir hulle sonde en gegrond is op die eer van God se Naam wat in diskrediet gebring word weens die haglike situasie van die volk in die land. Hy is ook nie net bekommerd oor dié in die land nie, maar ook oor dié wat gevange is (vers 11), dié wat in ballingskap is. Dan sal die volk die Here loof “van geslag tot geslag” (vers 13).

Boodskap en betekenis

Die Psalm is waarskynlik gebruik deur die klein gemeenskappies van Jode wat in die land agtergebly het in die ballingskap. Dit druk die afgryse van die agtergeblewenes wat krepeer van die ellende van hulle verlies op treffende wyse uit. Daarmee het dit ’n Psalm geword vir enigiemand wat ’n uitmergelende verlies ervaar het en smag na uitkoms en ommekeer. Jy kan dié Psalm as basis vir jou eie gebed tot God gebruik.

Dit beteken dat jy jou eie nood aan die hand van dié Psalm kan beskryf in jou gebed, jou skuld aan die toedrag van sake bely (indien dit in jou geval só is), en ’n beroep doen op die Here se “onverdiende” vergifnis en vra vir ’n lotsverandering. Jy kan dit ook namens ander doen.

Dit is daarom die gebed wat ek vandag saam met my neem vir almal wat worstel met hulle omstandighede en namens hulle sê ek ook: “ontferm U tog oor ons, want ons kragte is gedaan.” (vers 8).