Moet jy nog goeie werke doen en God se Woord gehoorsaam? – Die belydenisskrifte

1. Lees die aanhalings uit die Nederlandse Geloofsbelydenis 24, die Heidelbergse Kategismus 86-87 en 91, die Dordtse Leerreëls 5.10,12; 3-4.11. Wat leer jy oor die rol en betekenis van goeie werke en gehoorsaamheid aan God se Woord? Wat beteken dit vir jou? Wat vra dit van jou?

Nederlandse Geloofsbelydenis 24

ONS HEILIGMAKING EN GOEIE WERKE

Ons glo dat hierdie ware geloof in die mens voortgebring word deur die hoor van die Woord van God en deur die werking van die Heilige Gees, dat die geloof hom weergebore laat word en tot ‘n nuwe mens maak, hom ‘n nuwe lewe laat lei en hom van die verslawing aan die sonde bevry. Daarom is daar geen sprake van dat hierdie regverdigende geloof die mens vir ‘n vroom en heilige lewe onverskillig sou maak nie; inteendeel, hy sou daarsonder nooit iets uit liefde tot God doen nie maar slegs uit liefde tot homself en uit vrees vir die verdoemenis. Dit is daarom onmoontlik dat hierdie heilige geloof niks in die mens tot stand sou bring nie; ons praat mos nie van `n dooie geloof nie maar van wat die Skrif noem ‘n geloof wat deur die liefde tot dade oorgaan (Gal. 5:6), wat die mens beweeg om hom voortdurend te oefen in die werke wat God in sy Woord beveel het.

Hierdie werke is, as hulle uit die goeie wortel van die geloof voortspruit, goed en vir God welgevallig omdat hulle almal deur sy genade geheilig is. Tog geld hierdie werke nie vir ons regverdiging nie, want ons is deur die geloof in Christus geregverdig nog voordat ons goeie werke doen. Hulle sou anders mos nie goed kon wees nie, net so min as die vrug van ‘n boom goed kan wees voordat die boom self goed is.

Ons doen dus goeie werke, maar nie om iets te verdien nie – wat sou ons tog kon verdien? Veeleer is ons die goeie werke wat ons doen, aan God verskuldig, terwyl Hy aan ons niks verskuldig is nie, aangesien dit Hy is wat in ons werk. Hy maak ons gewillig en bekwaam om sy heilige plan uit te voer (Fil. 2:13). Laat ons daarom let op wat geskrywe staan: `…wanneer julle alles gedoen het wat julle beveel is, sê dan: Ons is onverdienstelike diensknegte, want ons het gedoen wat ons verplig was om te doen’ (Luk. 17:10). Tog wil ons nie ontken dat God die goeie werke beloon nie, maar dit is deur sy genade dat Hy sy gawe bekroon. Verder, al doen ons ook goeie werke, maak ons dit glad nie die grond van ons saligheid nie, want ons kan geen werk doen wat nie deur ons sondige natuur besmet en ook strafwaardig is nie. En al kon ons ook één goeie werk lewer, is die herinnering aan net een sonde vir God genoeg om dit te verwerp. Op hierdie manier sou ons altyd in twyfel verkeer, heen en weer geslinger sonder enige sekerheid, en ons arme gewete sou altyd gekwel word as dit nie op die verdienste van die lyding en sterwe van ons Verlosser steun nie.

Rom. 10:17; Joh. 5:26; Ef. 2:4; Joh. 8:36; Tit. 2:12; Joh. 15; Heb. 11:6; 1 Tim. 1:5; Gal. 5:6; Tit. 3:8; Rom. 9:32; Tit. 3:5; Matt. 7:17; Rom. 14:23; Heb. 11:4; Gen. 4:4; 1 Kor. 4:7; Fil. 3:13; Jes. 26:12; Gal. 3:5; 1 Tess. 2:13; Luk. 17:10; Rom. 2:6; Op. 2:13; 2 Joh. :8; Rom. 11:5 (6-7); (Ef. 2:5); Jes. 64:6; 1 Kor. 3:11; Jes. 28:26; Rom. 10:11; Hab. 2:4.

Heidelbergse Kategismus 86-87, 91

86 Vraag: Waarom moet ons nog goeie werke doen, terwyl ons tog sonder enige verdienste van ons kant alleen uit genade deur Christus uit ons ellende verlos is?

Antwoord: Omdat Christus ons, nadat Hy ons met sy bloed gekoop het, ook deur sy Heilige Gees tot sy ewebeeld vernuwe sodat ons met ons hele lewe bewys (a) dat ons God dankbaar is vir sy weldade en Hy deur ons geprys (b) word: Verder, sodat ons vir onsself uit die vrugte van ons geloof sekerheid kan kry. (c), en ons deur ons godvresende lewe ons naaste ook vir Christus kan wen (d).

(a) Rom 6:13; 12:1, 2; 1 Pet 2:5, 9; 1 Kor 6:20. (b) Matt 5:16; 1 Pet 2:12. (c) 2 Pet 1:10; Matt 7:17 Gal 5:6, 22. (d) 1 Pet 3:1, 2; Rom 14:19.

87 Vraag: Kan die mense dan nie salig word wat in hulle goddelose, ondankbare lewe volhard en hulle nie tot God bekeer nie?

Antwoord: Nee, glad nie. Want die Skrif sê dat geen onkuise, afgodedienaar, egbreker, dief, gierigaard, dronkaard, lasteraar, rower en sulkes die koninkryk van God sal beërwe nie (a).

(a) 1 Kor 6:9, 10; Ef 5:5, 6;1 Joh 3:14.

91 Vraag: Wat is goeie werke?

Antwoord: Slegs die wat uit ‘n ware geloof (a), volgens die Wet van God (b), tot sy eer gedoen word (c), en nie die wat op ons goeddunke of op oorgelewerde gebruike van mense gegrond is nie (d).

(a) Rom 14:23. (b) Lev 18:4; 1 Sam 15:22; Ef 2:10. (c) 1 Kor 10:31. (d) Eseg 20:18, 19; Jes 29:13; Matt 15:7-9.

Dordtse Leerreëls 5.10, 12; 3-4.11

Hoofstuk 5: DIE VOLHARDING VAN DIE HEILIGES

10. Hierdie sekerheid spruit dus nie voort uit enige besondere openbaring wat sonder of buite die Woord plaasgevind het nie, maar uit die geloof aan die beloftes van God wat Hy in sy Woord baie oorvloedig tot ons troos geopenbaar het; uit die getuienis van die Heilige Gees: Hierdie Gees getuig saam met ons gees dat ons kinders van God is. En omdat ons kinders is, is ons ook erfgename. Ons is erfgename van God, mede-erfgename van Christus (Rom 8:16,17), en, laastens, uit die ernstige en heilige strewe na ‘n goeie gewete en goeie werke. As die uitverkorenes van God in hierdie wêreld nie hierdie vaste troos het dat hulle die oorwinning sal behou en hierdie onfeilbare pand van die ewige heerlikheid sou besit nie, dan sou hulle die ellendigste van al die mense wees.

12. Dit is egter totaal onmoontlik dat hierdie sekerheid van die volharding die ware gelowiges hoogmoedige en sorglose mense sou maak. Inteendeel, dit is ‘n ware wortel waaruit die nederigheid, die kinderlike vrees, die ware vroomheid, die volharding in alle stryd, die vurige gebede, die standvastigheid onder die kruis, die standvastigheid in die belydenis van die waarheid en die standvastigheid van ‘n blywende vreugde in God spruit. Ook is die oordenking van hierdie weldaad vir hulle ‘n aansporing tot ernstige en aanhoudende beoefening van dankbaarheid en goeie werke, soos uit die getuienisse van die Skrif en die voorbeelde van die heiliges blyk.

Hoofstuk 3 en 4: DIE VERDORWENHEID VAN DIE MENS, SY BEKERING TOT GOD EN DIE WYSE WAAROP DIT PLAASVIND

11. Verder: wanneer God sy welbehae in die uitverkorenes tot uitvoering bring en die ware bekering in hulle werk, dan laat Hy die evangelie nie net uiterlik aan hulle verkondig nie. Hy verlig ook nie net hulle verstand kragtig deur die Heilige Gees, sodat hulle die dinge van die Gees van God reg verstaan en onderskei nie. Maar deur die kragtige werking van dieselfde Gees, wat die wedergeboorte skenk, dring Hy ook deur tot in die binneste dele van die mens, open Hy die geslote hart, versag Hy wat hard is en besny Hy wat onbesnede is. In die wil stort Hy nuwe eienskappe in en maak die wil, wat dood was, lewend; wat sleg was, goed; wat onwillig was, gewillig en wat ongehoorsaam was, gehoorsaam. Hy beweeg en versterk die wil sodat dit, soos ‘n goeie boom, vrugte van goeie werke kan dra.

Westminster Geloofsbelydenis 15-16, 20

Chapter 15 Repentance Leading to Life

1. Repentance which leads to life is the blessed product of the gospel working in believers’ lives.¹Along with the doctrine of faith in Christ, it is a doctrine to be preached by every minister of the gospel.²

1. Zec 12.10, Acts 11.18.

2. Lk 24.47, Mk 1.15, Acts 20.21.

2. In this repentance the sinner is able to see his sins as God sees them, as filthy and hateful, and as involving great danger to the sinner, because they are completely contrary to the holy nature and righteous law of God. Understanding that God in Christ is merciful to those who repent, the sinner suffers deep sorrow for and hates his sins, and so he determines to turn away from all of them. And turning to God,³ he tries to walk with him according to all his commandments.⁴

3. Ez 18.30-31, 36.31, Is 30.22, Ps 51.4, Jer 31.18-19, Jl 2.12-13, Am 5.15, Ps 119.128, 2 Cor 7.11.

4. Ps 119.6,59,106, Lk 1.6, 2 Kgs 23.25, Jn 14.23, Mt 21.28-29.

3. Although repentance is not any satisfaction for sin and does not cause the forgiveness of sins⁵ (since forgiveness is an act of God’s voluntary grace in Christ⁶), yet it is necessary to all sinners, and no one may expect to be forgiven without it.⁷

5. Ez 36.31-32, 16.61-63, Ti 3.5, Acts 5.31.

6. Hos 14.2,4, Rom 3.24, Eph 1.7.

7. Lk 13.3,5, Acts 17.30-31.

4. Just as there is no sin so small that it does not deserve damnation,⁸ so there is no sin so great that it can bring damnation upon those who truly repent.⁹

8. Rom 6.23, 5.12, Mt 12.36, Jas 2.10.

9. Is 55.7, Rom 8.1, Is 1.16,18.

5. Believers should not be satisfied with general repentance. Rather, it is everyone’s duty to try to repent of every individual sin individually.¹⁰

10. Ps 19.13, Lk 19.8, 1 Tm 1.13,15, Dn 9, Neh 9.

6. Everyone is also bound to confess privately his sins to God and to pray for forgiveness for them.¹¹ Confession, prayer for forgiveness, and the forsaking of sins which have been forgiven will find God’s mercy.¹² Similarly, anyone who sins against his spiritual brother or the church should be willing to confess, privately or publicly, to demonstrate sorrow for his sin, and openly to state his repentance to those whom he has hurt.¹³ They in turn are to be reconciled to him and to receive him in love.¹⁴

11. Ps 51.4-5,7,9,14, 32.5-6.

12. Prv 28.13, 1 Jn 1.9.

13. Jas 5.16, Lk 17.3-4, Jos 7.19, Ps 51.

14. 2 Cor 2.7-8, Gal 6.1-2.

Chapter 16 Good Works

1. Good works are only those works identified as good by God and commanded by him in his holy word.¹ They do not include other works, no matter how well-intentioned in design or zealously promoted by men.2

1. Mi 6.8, Rom 12.2, Heb 13.21, Dt 12.32, Ps 119.9, Mt 28.20, Lk 10.25-26, 2 Pt 1.19.

2. Mt 15.9, Is 29.13, 1 Pt 1.18, Rom 10.2, Jn 16.2, 1 Sm 15.21-23, Col 2.16-17,20-23, Dt 10.12-13.

2. These good works, done in obedience to God’s commandments, are the fruit and evidence of a true and living faith.³ By them believers show their thankfulness,⁴ strengthen their assurance of salvation,⁵ edify their brothers in the Lord,⁶ and become ornaments of all those who profess the gospel.⁷ Good works in believers silence the criticism of the enemies of the gospel.⁸ They also glorify God⁹ by showing that believers are the workmanship and creation of Jesus Christ,¹⁰ because their aim is that holiness of living which leads to eternal life.¹¹

3. Jas 2.18,22.

4. Ps 116.12-13, 1 Pt 2.9, Col 3.17, 1 Chr 29.6-9.

5. 1 Jn 2.3,5, 2 Pt 1.5-10.

6. 2 Cor 9.2, Mt 5.16, 1 Tm 4.12.

7. Ti 2.5,9-12, 1 Tm 6.1.

8. 1 Pt 2.15.

9. 1 Pt 2.12, Phil 1.11, Jn 15.8.

10. Eph 2.10.

11. Rom 6.22.

3. Believers get the ability to do good works entirely from the Spirit of Christ.¹² In addition to the other particular effects of God’s grace already received, believers must be directed by the Holy Spirit in order to will and to do what pleases God.¹³ However, they are not therefore to grow spiritually lazy, waiting for some special guidance from the Spirit before doing anything commanded by God. Rather, they should diligently attempt to identify what good works God has commanded in his word and then try their best to do all of them, praying earnestly and daily for the empowering and enabling of the Holy Spirit, who lives in them.¹⁴

12. Jn 15.4-6, Ez 36.26-27, Lk 11.13.

13. Phil 2.13, 4.13, 2 Cor 3.5, Eph 3.16.

14. Phil 2.12, Heb 6.11-12, 2 Pt 1.3,5,10-11, Is 64.7, 2 Tm 1.6, Acts 26.6-7, Jude 20-21.

4. Those believers who do the best that can be done in obeying God in this life can never do more or even as much as he requires. Indeed they fall short of much which they are bound to do.¹⁵

15. Lk 17.10, Neh 13.22, Jb 9.2-3, Gal 5.17.

Chapter 20 Christian Freedom and Freedom of Conscience

1. Christ has purchased for believers under the gospel freedom from the guilt of sin, from the condemning wrath of God, and from the curse of the moral law.¹ He has also freed them from the evil world we live in, from enslavement to Satan, from the dominion of sin,² the evil of afflictions, the sting of death, the victory of the grave, and from everlasting damnation.³ In Christ believers have free access to God⁴ and can obey him, not out of slavish fear, but with a childlike love and a willing mind.⁵All these freedoms were also held by believers under the law.⁶ However, under the New Testament, the liberty of Christians has been enlarged to include freedom from the yoke of the ceremonial law, to which the Jewish church was subjected.⁷ Christians also have greater boldness of access to the throne of grace⁸ and a fuller gift of the Spirit of God than believers ordinarily had under the law.⁹

1. Ti 2.14, 1 Thes 1.10, Gal 3.13, Rom 8.1.

2. Gal 1.4, Col 1.13, Acts 26.18, Rom 6.14, 1 Jn 1.7.

3. Rom 8.28, Ps 119.71, 1 Cor 15.54-57, Rom 8.1.

4. Rom 5.1-2, Eph 2.18, 3.12, Heb 10.19.

5. Rom 8.14-15, 1 Jn 4.18, Eph 2.18, Gal 4.6, Heb 10.19.

6. Gal 3.9, 14; see citations under Chapter 8, Section 6.

7. Gal 4.1-3, 6-7, 5.1, Acts 15.10-11.

8. Heb 4.14,16, 10.19-22.

9. Jn 7.38-39, 2 Cor 3.13, 17-18, Rom 5.5.

2. God alone is Lord of the conscience and has left it free from the doctrines and commandments of men which are in any way contrary to or different from his word in matters of faith or worship.¹⁰ And so, believing any such teachings or obeying any such commandments of men for conscience’s sake actually betrays true freedom of conscience.¹¹ Requiring implicit or absolute, blind obedience also destroys freedom of conscience as well as the free use of reason.¹²

10. Jas 4.12, Rom 14.4,10, Acts 4.19, 5.29, 1 Cor 7.23, Mt 23.8-10, 2 Cor 1.24, Mt 15.9.

11. Col 2.20-23, Gal 1.10, 5.1, 2.3-5, Ps 5.1, Gal 4.9-10.

12. Rom 10.17, 14.23, Is 8.20, Acts 17.11, Jn 4.22, Hos 5.11, Rv 13.12,16-17, Jer 8.9, 1 Pt 3.15.

3. Those who practice any sin or nourish any sinful desire on the pretext of Christian freedom destroy the whole purpose of Christian freedom, which is, that, having been rescued out of the hands of our enemies, we might serve the Lord without fear and in holiness and righteousness before him all the days of our lives.¹³

13. Gal 5.13, 1 Pt 2.16, 2 Pt 2.19, Jn 8.34, Lk 1.74-75, Rom 6.15,2 Pt 3.15.

2. Loof die Here in gebed vir die spesifieke wysheid en insig wat die geloofsbelydenisse jou gee oor die rol van goeie werke en gehoorsaamheid aan die Woord van God.