JAKOBUS 3:13-4:3, 7-8a

LEES

Raak stil voor die Here in gebed.

Lees die teksgedeelte deeglik deur, selfs 2 of 3 keer, hardop as dit kan. Wat tref jou? Let op vir temas in die gedeelte. Wat sê dit van God? Wat sê dit van mense? Wat sê dit van die wêreld? Skryf dit in jou joernaal neer.

JAKOBUS 3:13-4:3, 7-8a

Ek gee ‘n bietjie wyer konteks om die teks te kan verklaar.

HEMELSE EN AARDSE WYSHEID

¹³Wie onder julle is wys en verstandig? Laat hy deur goeie gedrag sy dade met sagmoedige wysheid toon. ¹⁴Maar as daar bittere afguns en selfsug in julle harte is, moet julle dan nie op wysheid beroem, en teen die waarheid lieg nie. ¹⁵Dít is nie die wysheid wat van bo kom nie, maar aards, nie-geestelik en demonies. ¹⁶Want waar afguns en selfsug heers, kom wanorde en allerlei gemene dade voor. ¹⁷Maar die wysheid van bo is in die eerste plek suiwer, en verder ook vredeliewend, bedagsaam, inskiklik, vol deernis en goeie vrugte, onpartydig en ongeveins. ¹⁸En die vrug van •geregtigheid word in vrede gesaai vir hulle wat vrede maak.

ONMIN BINNE DIE GEMEENSKAP

4¹Waar kom al die oorloë en gevegte onder julle vandaan? Kom dit nie van julle begeertes, wat in julle ledemate oorlog voer nie? ²Julle begeer, maar julle besit niks nie; julle pleeg moord, en is vol jaloesie, en julle kan niks bereik nie. Julle veg en maak oorlog, en tog het julle niks, omdat julle nie bid nie. ³Julle bid en julle ontvang nie, omdat julle op die verkeerde manier vra, sodat julle dit in julle wellus kan deurbring. 

⁴Egbreeksters! Weet julle dan nie dat vriendskap met die wêreld vyandskap teen God beteken nie? Wie ook al ‘n vriend van die wêreld wil wees, maak homself ‘n vyand van God. ⁵Of dink julle dat die Skrif verniet sê dat God hunker met besitlikheid na die gees wat Hy in ons laat woon het? ⁶Maar Hy gee groter genade – daarom sê Hy:

“God staan die hoogmoediges teen,

maar aan die nederiges gee Hy genade.”

⁷Onderwerp julle dus aan God. Weerstaan die Duiwel, dan sal hy van julle wegvlug. ⁸Nader tot God, dan sal Hy tot julle nader. 

Reinig julle hande, sondaars, en suiwer julle harte, dubbelhartiges! ⁹Weeklaag en treur en huil! Laat julle lag in droefheid verander, en julle blydskap in somberheid. ¹⁰Verneder julle voor die Here, dan sal Hy julle verhoog.

RESPEK VIR MEKAAR

¹¹Moenie van mekaar kwaadpraat nie, broers. Wie kwaadpraat van sy broer, of oor sy broer oordeel, praat ook kwaad van die wet en oordeel die wet. As jy die wet oordeel, is jy nie ‘n doener van die wet nie, maar ‘n regter. ¹²Daar is net een Wetgewer en Regter – Hy wat in staat is om te verlos en te vernietig. Maar jy, wie is jy om jou naaste te oordeel?

AFHANKLIKHEID VAN GOD

¹³Kom nou, julle wat sê: “Vandag of môre sal ons na hierdie of daardie stad gaan, en ‘n jaar daar deurbring, en handel dryf en wins maak.” ¹⁴Julle weet nie eers wat môre gaan gebeur nie. Hoe is julle lewe dan? Dit is maar ‘n miswolkie, wat net vir ‘n kort rukkie verskyn en dan weer verdwyn. ¹⁵Julle moet eerder sê: “As die Here wil en ons nog leef, sal ons dit of dat doen.” ¹⁶Maar nou spog julle oor julle hoogmoedige optrede. Sulke gespog is verkeerd. ¹⁷As iemand weet om die goeie te doen en dit nie doen nie, is dit vir hom sonde. (2020-vertaling)

Teks en konteks

3:13-18 – Die vredemakende krag van sagmoedige wysheid

Jakobus brei vervolgens uit oor die bron vanwaar dié rigtinggewende of destruktiewe kragte ontspring.  Die wysheid van bó af, d.w.s. van God af, kan met agt byvoeglike naamwoorde beskryf word as suiwer, vredeliewend, bedagsaam, inskiklik, vol deernis, vol goeie vrugte, onpartydig en ongeveins.

Die wysheid wat aards is, kan beskryf word as niegeestelik en demonies, en kom na vore in bittere afguns en selfsug, leuens, wanorde en allerlei gemene dade.

Die wyses en verstandiges onder die geloofsgemeenskap wys in hulle goeie gedrag en dade die sagmoedige karakter van hulle wysheid.  Die ander die teendeel deur die afguns en selfsug, wanorde en gemeenheid wat hulle lewens kenmerk.

Jakobus wys daarop dat hierdie sagmoedige wysheid ‘n vredemakende krag het wat geregtigheid tot gevolg het.  Iets om te onthou in die luister na wat God se ingeplante woord ons wysmaak oor die lewe.

Jakobus gaan dieper in op die bron van die destruktiewe kragte wat in ‘n hele aantal van die gemeentelede aan die werk is en wat in die oorloë en gevegte te siene is wat onder hulle voorkom.  Dié onmin en konflik kom van die “begeertes wat in julle ledemate oorlog voer.”

Hy raai hulle dus aan om op drie maniere daarmee te handel:

• Vertrou God vir sy voorsiening – 4:1-10
• Moenie van mekaar kwaadpraat nie – 4:11-12
• Leef afhanklik van God – 4:13-17

4:1-10 – Vertrou God vir sy voorsiening

Uit Jakobus se beskrywing van die onderlinge oorloë en gevegte onder lede van die geloofsgemeenskap, is dit duidelik dat hulle aandag moet gee aan hulle verhouding met God, hulle verhouding met hulleself en hulle begeertes en omstandighede, sowel as aan hulle verhouding met mekaar .

Die onderlinge konflik en onmin – metafories beskryf as moord – kom van hulle begeerte na besittings wat vererger word deurdat hulle dié wat wel iets het, met jaloesie bejeën.  In plaas daarvan om die Here te vertrou vir sy voorsiening en van Hom te vra wat hulle nodig het, veg hulle met mekaar, en veroorsaak dit vyandskappe en stryd.

Daarom moet hulle in die eerste plek aandag gee aan hulle verhouding met God.  Hulle gebedsverhouding met Hom moet herstel word.  Hulle tree eintlik as vreemdelinge teenoor God op – soos egbrekers – terwyl hulle vriende kan wees!  Dit moet hulle bedroef maak en laat huil – nie om die situasie só te laat nie, maar om dit reg te stel.  Hulle moet as vriende van God leef, tot Hom nader, met Hom gemeenskap beoefen. 

In die tweede plek moet hulle aandag gee aan hulle verhouding met hulleself en hulle begeertes.  Dit sluit in dat hulle op God se voorsiening vertrou en nie net van Hom dinge vra wat eintlik net hulle wellus sal bevredig nie.  Soos Paulus daaroor geskryf het: “Die Here is naby.  Moet oor niks besorg wees nie, maar maak in alles julle versoeke aan God bekend deur te bid, te smeek en Hom te dank.  En die vrede van God wat alle begrip oortref, sal in Christus Jesus oor julle harte en gedagtes waak.” (Fil. 4:5-7).

Dit sluit in dat hulle die duiwel sal weerstaan, in terme van die versoeking waarvoor hulle eie begeertes hulle stel, soos in die Ons Vader verwoord: “bring ons nie in versoeking nie, maar red ons van die Bose” (Matt. 6:13).  Dit sluit ook in dat hulleself aan God verbind in dade – “reinig die hande” – en gedagtes – “suiwer julle harte”.

En die rede vir dié manier van doen en leef, is dat: “God met jaloersheid waak oor die Gees wat Hy in ons laat woon.”  Hy verwys hier na ‘n redelike algemene Skrifbeginsel, eerder as na ‘n direkte aanhaling (vgl. Eks. 34:24; Sag. 8:2).  God wil ons vriend wees, nie ons vyand nie.  Daarvoor kan ons Hom vertrou.

4:11-12 – Moenie van mekaar kwaadpraat nie

In die derde plek moet hulle aandag gee aan hulle verhouding met mekaar.  Hulle moenie van mekaar kwaadpraat nie, veral nie wanneer dit gebore is uit hulle jaloesie oor wat die ander besit nie.  Dan raak hulle soos regters wat ‘n oordeel uitspreek oor mekaar, en God se voorsiening in ander se lewens beoordeel, en selfs veroordeel.  Deur mekaar te respekteer, respekteer hulle eintlik vir God self.

4:13-17 – Leef afhanklik van God

Die somtotaal van sy boodskap aan hulle is dat hulle in afhanklikheid van God moet leef.  Dit moet so wees in terme van hulle beplanning van hulle werkslewe.  Dit geld ook in terme van hulle omgee vir ander: “As iemand weet om die goeie te doen en dit nie doen nie, geld dit vir hom as sonde.”  God seën ons immers om tot ‘n seën te wees.

Boodskap en betekenis

Om ‘n vriend van God te wees, is die grootste geskenk wat ‘n mens kan kry.  Dít is immers waarom Hy sy Gees in ons laat bly, sodat ons onbelemmerde kontak met Hom kan geniet.  Al sy voorsiening en vrygewige genade kom na vore in dié verhouding met Hom.  Daarom kan ons met oorgawe werk aan ons verhouding met Hom, kan ons ons begeertes voor Hom bring en van Hom afhanklik lewe.  En kan ons in deernis teenoor mekaar optree, sonder om in gevegte betrokke te raak oor dít wat ons dink ander het wat meer is as wat ons self besit.

LUISTER

Dink na oor wat God vir jou hiermee wil sê. Waar raak hierdie gedagtes jou lewe in die praktyk? Wat vra dit van jou? Wat belowe dit vir jou? Wat moet jy dink of doen daarmee? Wat is die kern van die boodskap van dié teks vir jou dag en lewe? Dit help jou sin maak van jou eie ervarings in die lig van God se Woord.

LEEF

Besluit hoe jy daarop gaan reageer. Sê dit vir die Here in gebed. Skryf dit in jou joernaal. Geniet Sy teenwoordigheid. Laat die boodskap wat God jou gee met jou saamgaan deur die dag. Leef dit uit.