MARKUS 10:17-31

LEES

Raak stil voor die Here in gebed.

Lees die teksgedeelte deeglik deur, selfs 2 of 3 keer, hardop as dit kan. Wat tref jou? Let op vir temas in die gedeelte. Wat sê dit van God? Wat sê dit van mense? Wat sê dit van die wêreld? Skryf dit in jou joernaal neer.

MARKUS 10:17-31

DIE RYK MAN

(Matt 19:16-30; Luk 18:18-30)

¹⁷Toe Hy uitgaan om sy reis te hervat, hardloop daar iemand na Hom toe, kniel voor Hom en vra Hom: “Goeie Meester, wat moet ek doen sodat ek die ewige lewe kan erf?” ¹⁸Jesus het hom geantwoord: “Waarom noem jy My goed? Niemand is goed nie, behalwe Een, en dit is God! ¹⁹Jy ken die gebooie, ‘Jy mag nie moord pleeg nie; jy mag nie egbreuk pleeg nie; jy mag nie steel nie; jy mag nie vals getuig nie; jy mag nie bedrog pleeg nie; eer jou vader en jou moeder.’ ” ²⁰Maar hy antwoord Hom: “Meester, al hierdie dinge het ek van jongs af nagekom.” ²¹Jesus het stip na hom gekyk, hom liefgekry en vir hom gesê: “Een ding kom jy kort – gaan verkoop alles wat jy het en gee dit vir die armes, en jy sal ‘n skat in die hemel hê. En jy, kom hier, volg My.” ²²Maar hy het terneergedruk geword oor hierdie antwoord en bedroef weggegaan, want hy het baie besittings gehad.

²³Jesus het toe om Hom rondgekyk vir sy dissipels gesê: “Hoe moeilik sal hulle wat rykdom het, in die koninkryk van God ingaan!” ²⁴Die dissipels was verbysterd oor sy woorde. Jesus sê toe weer vir hulle: “Kinders, hoe moeilik is dit tog om in die koninkryk van God in te gaan! ²⁵Dit is makliker vir ‘n kameel om deur die oog van ‘n naald te gaan as vir ‘n ryk mens om in die koninkryk van God in te gaan.” ²⁶Die dissipels was heeltemal uit die veld geslaan en het vir mekaar gesê: “Wie kan dan gered word?” ²⁷Jesus het stip na hulle gekyk en gesê: “By mense is dit onmoontlik, maar nie by God nie, want by God is alles moontlik.”

²⁸Petrus het vir Hom gesê: “Kyk, óns het alles agtergelaat en U gevolg.” ²⁹Jesus het geantwoord: “Amen, Ek sê vir julle: Daar is niemand wat, huis, broers of susters, moeder, vader of kinders of grond ter wille van My en ter wille van die evangelie agterlaat, ³⁰en nie nou in hierdie tyd honderd maal soveel sal ontvang nie: huise, broers en susters, ma’s en kinders, en grond – en vervolgings daarmee saam – en in die bedeling wat kom, die ewige lewe. ³¹Maar baie wat eerste is, sal laaste wees en wat laaste is, eerste.”

Teks en konteks

10:17 Markus vertel ook die verhaal van ‘n ryk man in die konteks van die tema van die koninkryk van God, en wie daarin welkom sal wees. Hy het aangehardloop gekom net toe Jesus sy reis na Jerusalem voortsit.  Hy het neergekniel voor Jesus – ‘n teken van eerbied – en vir Jesus gevra wat hy moet doen om die ewige lewe te ontvang. Hy noem Jesus “Goeie Leermeester” en vra wat hy moet doen om die ewige lewe te “ontvang”.

10:18 Jesus vra dan vir hom hoekom hy die term “goed” vir Jesus gebruik, terwyl dit ‘n term is wat net vir God gereserveer is. Op ‘n verskuilde manier nooi hy die ryk man om dieper te dink oor wat hy in Jesus raaksien. Want, Jesus is natuurlik inderdaad God en goed.

10:19  Jesus verwys hom dan na al ses die gebooie van die tweede tafel van die Tien Gebooie. Hy noem moord (6de), egbreuk (7de), diefstal (8ste), en vals getuienis (9de). Hy noem ook die 10de gebod – om nie te begeer nie – maar verwoord dit met ‘n Griekse woord apostereō wat beteken jy mag nie iemand “verontreg”, of “bedrieg” om iets in te palm wat nie aan jou behoort nie. Vandaar die ASV se vertaling: “jy mag niemand besteel nie.” Ek sou liewer bly by die vertalings wat dit met een of ander vorm van verontregting weergee. Daarby word die positiewe 5de gebod tot eerbied vir jou vader en jou moeder gevoeg (Eks 20:12-16; Deut 5:16-20).

10:20-21 Op die positiewe reaksie van die man hierop, dat hy dit van sy kinderdae af doen, vertel Markus ons, het Jesus hom liefgekry en ingenooi in sy dissipelkring, op voorwaarde dat hy afstand doen van sy besittings, soos die ander dissipels dit inderdaad ook gedoen het, en Hom dan volg. Jesus konfronteer hom dus met sy liefde vir God – in wese die eerste tafel van die wet, die eerste vier gebooie.

10:22 Dit het die man egter afgeskrik en bedroef laat weggaan, want hy het baie besittings gehad. Sy besittings was sy god.

10:23 Nadat die ryk (jong)man van hulle af weggegaan het, kyk Jesus na sy dissipels en interpreteer vir hulle wat so pas gebeur het. Hy maak die opmerking dat dit regtig moeilik is vir mense wat rykdom besit om in die koninkryk van God in te gaan.

10:24 Op die dissipels se verbasing – rykdom was immers gesien as ‘n seën van God – herhaal Jesus sy opmerking. Let op dat Hy hulle as kinders aanspreek. Hy gee daardeur alreeds ‘n aanduiding dat hulle radikale gehoorsaamheid hulle kinders van die koninkryk van God gemaak het.

10:25 Hy gebruik dan die stylfiguur van ‘n hiperbool – “buitensporige oordrywing” – dat dit makliker is vir ‘n kameel om deur die oog van ‘n naald te gaan as vir ‘n ryke om in die koninkryk van God in te gaan. ‘n Absurde metafoor om sy punt so duidelik as moontlik te maak dat aardse rykdom jou toegang tot die hemelse rykdom kan verhinder.

10:26 Die dissipels was uitermate verwonderd hieroor, want wie sou dan ooit gered kon word.

10:27 Jesus verskuif die gesprek dan na die Goddelike kant van die koninkryk, want toegang word deur Hom beheer. Toegang is eintlik vir alle mense – nie net vir rykes nie – op eie meriete onmoontlik. Maar, wat vir mense onmoontlik is, is nie vir God onmoontlik nie. Alles is immers vir Hom moontlik.

10:28 Petrus verwys dan na die radikaliteit van hulle eie gehoorsaamheid. Hulle het inderdaad alles laat staan en Jesus gevolg. Anders as die ryk (jong)man.

10:29 Jesus stel hulle dan gerus dat niemand teleurgestel sal word wat huis, broers, susters, moeder, vader, kinders of landerye (net in Markus) ter wille van Jesus en die evangelie verlaat het.

10:30 Hulle sal in hierdie tyd (kairos) honderd keer soveel ontvang. Hy herhaal al dié dinge, en laat net “vader” uit. En voeg by dat dit – saam met baie vervolgings – hulle deel sal wees, en op die koop toe, in die tyd wat kom, die ewige lewe.

10:31 Daaraan voeg Jesus sy bekende uitspraak toe. Baie wat eerste is, sal laaste wees, en wat laaste is, eerste. Dit kan ‘n verwysing wees na hulle idee dat die ryk mense van hierdie wêreld eerste is, en hulle wat niks het nie, laaste. Jesus nooi hulle dus uit om nie deur die bril van aardse rykdom te kyk nie, maar deur die bril van hemelse rykdom.

Boodskap en betekenis

Dit is onrusbarend om uit die verhaal agter te kom dat die man se gehoorsaamheid aan die wet – die tweede tafel van die wet – nie genoeg is om hom die finale stap van oorgawe aan die Here se plan vir sy lewe te laat maak nie. Die oomblik toe daar van hom ‘n opoffering gevra word wat sy lojaliteit aan die Here sou toets – die eerste tafel van die wet, die eerste vier gebooie – het hy teruggedeins.

Jesus se lering oor ryk mense wat moeilik in die koninkryk van God sal kom, weens hulle verknogtheid aan besittings, laat die dissipels verbaas en uiteindelik ontsteld, omdat dit hulle laat wonder of enigiemand dan gered kan word.  Hulle het gewerk met die idee dat ‘n ryk man eintlik baie meer vir die koninkryk kan doen, en daarom sou verdien om makliker daar in te kon gaan.

Daaruit leer ons dat rykdom ’n groot hindernis kan wees om die koninkryk van die hemele in te gaan.  Dit is vir rykes net so moeilik om in die koninkryk in te gaan as vir ’n kameel om deur die oog van ’n naald te gaan – en dit is ’n rêrige naald waarvan hier gepraat word, om die absurditeit daarvan te onderstreep.  Ryk mense sal dit eintlik onmoontlik vind om van hulle rykdom afstand te doen en die koninkryk na te streef.

Maar, dit is eintlik waar van alle mense. Jesus gebruik dus hierdie geleentheid om redding te verbind aan God se werk alleen, want vir Hom is alles moontlik.  Die koninkryk moet as ‘n genadegeskenk van God aanvaar word, soos die kind in die vorige perikoop.  Hiermee gee Jesus ‘n fundamentele teologiese beginsel waarop die hele Reformasie se hervorming sou berus: Redding deur genade alleen.

LUISTER

Dink na oor wat God vir jou hiermee wil sê. Waar raak hierdie gedagtes jou lewe in die praktyk? Wat vra dit van jou? Wat belowe dit vir jou? Wat moet jy dink of doen daarmee? Wat is die kern van die boodskap van dié teks vir jou dag en lewe? Dit help jou sin maak van jou eie ervarings in die lig van God se Woord.

LEEF

Besluit hoe jy daarop gaan reageer. Sê dit vir die Here in gebed. Skryf dit in jou joernaal. Geniet Sy teenwoordigheid. Laat die boodskap wat God jou gee met jou saamgaan deur die dag. Leef dit uit.