HANDELINGE 8:26-40

LEES

Raak stil voor die Here in gebed.

Lees die teksgedeelte deeglik deur, selfs 2 of 3 keer, hardop as dit kan. Wat tref jou? Let op vir temas in die gedeelte. Wat sê dit van God? Wat sê dit van mense? Wat sê dit van die wêreld? Skryf dit in jou joernaal neer.

HANDELINGE 8:26-40

Filippus en die hofdienaar van Ethiopië 

²⁶ ‘n Engel van die Here het vir Filippus gesê: “Maak gereed en gaan na die suide, met die pad wat van Jerusalem afwaarts loop na Gasa. Dit is ‘n verlate pad.” ²⁷ Hy het toe gereedgemaak en vertrek. En kyk, daar was ‘n man van Ethiopië, ‘n eunug, ‘n hoë amptenaar van die kandake, die koningin van die Ethiopiërs, wat in beheer van haar hele skatkis was en na Jerusalem gegaan het om te aanbid. ²⁸ Hy was op pad terug, en het op sy wa die profeet Jesaja gesit en lees. ²⁹ Toe sê die Gees vir Filippus: “Gaan nader en bly by daardie wa.” ³⁰ Filippus het nader gehardloop, hom die profeet Jesaja hoor lees, en gevra: “Verstaan u wat u lees?” ³¹ Hy het geantwoord, “Hoe sou ek kon, as niemand dit vir my verduidelik nie?” en Filippus genooi om op die wa te klim en by hom te kom sit. ³² Die Skrifgedeelte wat hy besig was om te lees, was: 

“Soos ‘n skaap is Hy ter slagting gelei, 

en soos ‘n lam wat stom is 

voor sy skeerder, 

so maak Hy sy mond nie oop nie. 

³³ In sy vernedering is regspraak 

Hom ontneem, 

en wie sal sy nageslag kan opnoem? 

Want sy lewe word van die aarde 

weggeneem.”

³⁴ Die eunug sê toe vir Filippus: “Ek vra jou, van wie sê die profeet dit – van homself of van iemand anders?” ³⁵ Filippus het begin praat, en vanuit hierdie Skrifgedeelte die evangelie van Jesus aan hom verkondig. ³⁶ Langs die pad kom hulle by ‘n plek waar daar water is. Die eunug sê toe: “Kyk, water! Wat verhoed dat ek gedoop word?” ³⁸ Hy het opdrag gegee dat die wa moet stilhou; en hulle het albei afgeklim tot in die water, Filippus sowel as die eunug, en hy het hom gedoop. ³⁹ Toe hulle uit die water opklim, het die Gees van die Here Filippus weggeneem; en die eunug het hom nie meer gesien nie, maar hy het sy reis met blydskap voortgesit. ⁴⁰ Filippus, egter, is in Asdod gevind. En soos wat hy rondgereis het, het hy die evangelie in al die stede verkondig, totdat hy in Caesarea aangekom het. (2020-vertaling).

Teks en konteks

Handelinge kan opgedeel word in ongeveer 6 breë bewegings wat telkens afsluit met ‘n paar opsommende opmerkings van Lukas oor die vestiging en uitbreiding van die woord van God en die getal gelowiges. Elke keer is dit asof Lukas ‘n pouse daarmee skep voor die verhaal in ‘n nuwe rigting beweeg: geografies, etnies, kultureel, eties, intellektueel, en polities.

Die eerste beweging was na die Jode in Jerusalem (Hand 1:1-6:7). Dit sluit ‘n hele lys van “godsdienstige Jode uit al die nasies onder die son” (Hand 2:5) in wat op Pinksterdag na Petrus-hulle luister.

Die tweede beweging was na Jode in Judea, Samaria en Afrika (Hand 6:8-9:31). Hier sluit dit ook spesifiek Jode van ‘n ander etniese groep in.

Filippus speel hier ‘n belangrike rol. Hy is self ‘n Grieksprekende Jood, en een van die sewe wat die Griekse weduwees op ‘n gelyke voet as die Hebreeuse weduwees versorg het (Hand 6). Terloops, Lukas het hierdie verhale heel moontlik gehoor toe hy later by Filippus en sy 4 profetes-dogters in Sesarea oorgebly het met Paulus se twee jaar tronkstraf daar (Hand 21:8).

Let eerstens op hoe hierdie ontmoeting met die Etiopiese amptenaar haarfyn deur God beplan is. Eers praat die Engel van die Here, baie keer met God self geassosieer in die OT, met Filippus om na die pad van Jerusalem af na Gasa te gaan. Dan praat die Gees direk met Filippus, en beveel hom om te gaan loop saam met die wa van die Etiopiese amptenaar (Hand 8:29). En na die Etiopiër tot geloof kom en gedoop is, neem die Gees van die Here vir Filippus weg (Hand 8:39). Dit is nogal ‘n algemene ding in Handelinge – dat God mense inspan om Sy beplanning uit te voer. Die gemeente en die leiers wag op God voordat hulle optree.

Let tweedens op watter groot klem Filippus plaas op die regte begrip van die evangelie. Filippus se intree-vraag aan die Etiopiese amptenaar bly relevant tot vandag toe nog: “Verstaan jy wat jy lees?” (Hand 8:30)

Deur ‘n interessante woordspel op die woord γινώσκω (verstaan) in die oorspronklike Griekse vraag: γινώσκω ἀναγινώσκω (verstaan jy wat jy lees), wys Filippus hoe verstaan nie gelyk is aan lees nie.

Die antwoord van die amptenaar is netso relevant. “Hoe sou ek kon as niemand dit vir my uitlê nie?” (:31) antwoord hy vir Filippus. Die woord wat hy gebruik vir “uitlê” is ὁδηγέω, wat beteken om te “lei” of “begelei” (soos ‘n gids). En dít is presies die tipe begeleiding wat Filippus vir hom gee.

Hy klim saam met die amptenaar op die wa en begin ‘n lewensveranderende reisgesprek met die amptenaar. Hy sluit aan by die vrae wat die amptenaar het oor die lees van die teks (Jes 53:7-8) en beweeg daarvandaan na die evangelie van Jesus Christus.

Die evangelie gaan vir hierdie amptenaar oop, en dit is interessant dat hy vra of iets nou gaan verhinder dat hy gedoop word. En met ‘n eenvoudige geloofsbelydenis klim Filippus en hy by ‘n plek met water af en hy word in die koninkryk van God ingedoop.

Boodskap en betekenis

Die amptenaar was waarskynlik ‘n vername man wat hoër op die sosiale leer was as Filippus. Hy was ook heel moontlik ryk, omdat hy die minister van finansies van sy koningin was. Daarby was hy van ‘n ander ras. ‘n man van Kus uit Afrika, Ethiopië aan die onderpunt van Egipte.

Maar hy was ook ‘n eunug, ‘n ontmande, iemand wat nie aan aktiwiteite in die geloofsgemeenskap kon deelneem nie (Deut. 23:1), al kon hy tog die Here aanbid het, soos Lukas dit vir ons vertel.

Die interessante is dat die amptenaar in Jesaja lees, en spesifiek oor die Dienskneg van die Here. Maar, ‘n mens wonder of hy nie ook die gedeelte in Jes. 56:3-5 gelees het wat juis ‘n toekoms vir ontmandes voorspel:

“‘n Nie-Israeliet wat by die volk van die Here aangesluit het, moenie dink: die Here sal my van sy volk afsny nie. ‘n Ontmande moenie van homself dink: ek is maar ‘n droë boom nie. So sê die Here: Aan die ontmandes wat my sabbatte onderhou, wat kies vir wat Ek wil, en wat lewe volgens my verbond, aan hulle sal Ek in my tempel en aan sy mure ‘n teken gee, ‘n erenaam wat beter is as seuns en dogters. Ek sal aan sulke mense ‘n naam gee wat nie uitgewis sal word nie.”

Die wonder is dat hierdie eunug in Jesus volledig deel van die geloofsgemeenskap word. Die nuwe standaard in die evangelie van Jesus Christus is óf jy in Hom glo al dan nie. Watter voorreg!

LUISTER

Dink na oor wat God vir jou hiermee wil sê. Waar raak hierdie gedagtes jou lewe in die praktyk? Wat vra dit van jou? Wat belowe dit vir jou? Wat moet jy dink of doen daarmee? Wat is die kern van die boodskap van dié teks vir jou dag en lewe? Dit help jou sin maak van jou eie ervarings in die lig van God se Woord.

LEEF

Besluit hoe jy daarop gaan reageer. Sê dit vir die Here in gebed. Skryf dit in jou joernaal. Geniet Sy teenwoordigheid. Laat die boodskap wat God jou gee met jou saamgaan deur die dag. Leef dit uit.