29 Nov2011

Psalm 1 (2de keer) – Die Here ken my

Written by Chris van Wyk. Posted in Psalms, Psalms 1-41

Blaai vandag deur jou joernaal en merk van die gedagtes wat jou deur die loop van ons lees van die Psalms getref het. Sê vir die Here dankie vir wat jy van Hom ontvang het.

Lees dan Psalm 1 en fokus op wat dit vir jou sê in die lig van al die ander Psalms wat ons tot dusvêr gelees het.

Ek is getref deur die oorhoofse boodskap van die Psalms dat die mens sy doel en bestemming in die lewe saam met God vind, soos Psalm 1 reeds aangevoer het. Die Psalms leer my hoe om te bid, hoe om te leef, en hoe om God te loof. Dit help my om die emosies te verwoord wat ek oor die hele spektrum van die lewe ervaar. Dit spreek nie net my intellek aan nie, maar help my ook om gehoorsaam te wees en emosioneel gesond voor God te lewe.

Die Psalms help my om van ‘n oor-God gesprek na ‘n met-God gesprek te beweeg.

Ek het geleer dat enigiets wat die kwaliteit en ervaring van my gemeenskap met God bedreig ’n bedreiging vir die lewe self is. Die Psalms spoor my aan om met integriteit en vertroue te leef – om nougeset te let op hoe ek met God in verhouding leef, en Hom te vertrou, veral waar ek swaarkry of moedeloos is. Selfs wanneer daar twyfel is, en die donker dele van die lewe in die oë gestaar moet word, leer die Psalms my dat sin gevind word in die nabye teenwoordigheid van God.

Dit is dwaas om sonder God te probeer lewe. Soos Elwell dit stel, dit gaan goed met iemand wat “the corrosive influence of the cynical” vermy, “taking pleasure instead in every revelation of the mind and will of God, feeding his mental life on the divine Word”.

Dit is waarom, om by Psalm 1 aan te sluit: die fokus van die regverdiges net op een ding kan wees: die woord van God. Want, waar God se openbaring in my hart leef (Psalm 37:31), bepaal Hy my koers, trouens – soos Psalm 1:6 in die oorspronklike lui – ervaar ek dat “die Here die pad van die regverdiges ken”. En daar is niks wat my meer tot rus bring nie as dié ervaring, dat God my ken.

Sela

As jy weer wil lees wat ek geskryf het by die eerste bydrae oor Psalm 1, klik hier: Psalm 1 – Geseënd is dié wat hul vreugde in God vind

View all posts in this series

Tags: Psalms

Trackback from your site.

Chris van Wyk

Ek is gemeenteleraar by Somerstrand gemeente, Port Elizabeth. My passie in die lewe is om God bo alles te dien en gelowiges in geloofsvorming te begelei. I am pastor at Summerstrand congregation, Port Elizabeth. My passion in life is to serve God above all and to lead believers in faith formation.

Comments (6)

Alwyn du Plessis

Nov 30, 2011 at 05:09 | #

Dankie Chris dat ons saam met jou deur Psalms kon stap….ek stap nog steeds en verteer nou weer vers vir vers met pen en papier in die hand.

Reply
Nellie Crouse

Nov 30, 2011 at 08:38 | #

Dankie Chris vir wonderlike nuwe insigte en die
inskerping van die Psalms. My geliefde Psalms bly nog steeds Ps1, Ps 23, Ps 34 en al die honderd ander!!

Reply
Lily Groenewald

Nov 30, 2011 at 16:14 | #

Weer eens het ek geleer die Psalms gee vir my gepaste woorde wanneer emosies oorweldig. Die gedagte dat Hy afbuig en luister,my soos die appel van sy oog beskerm en my in die skadu van sy vlerke bedek,is so vertroostend. Hy sorg vir my. Ek kan maar net stil wees in Hom en geduldig op Hom wag. Chris, dis ‘n voorreg om jou as fasiliteerder te hê. Dankie.

Reply
Chris van Wyk

Dec 1, 2011 at 09:00 | #

Ek besef vandag dat die Psalms my die belangrikheid van twee konsepte geleer het: Verantwoordelikheid en Vertroue. In my geestelike groei is albei lewensbelangrik. Ek moet verantwoordelikheid neem vir my eie geestelike groei en met integriteit lewe. Maar ek kan dit net regkry as ek ook volledig op God vertrou en in afhanklikheid van Hom leef. Trouens, dit is hoe gebed werk: ek streef na integriteit in alles, en bely my swakheid en sonde, bevestig my vertroue op God se vergifnis en smeek op sy hulp en ingrype in alles, nie net dié goed wat ek nie kan regkry nie, maar ook dié goed wat binne my vermoë is. Want ek het Sy insig en wysheid nodig om die dinge wat ek vaardig is mee tot Sy eer te doen.

Reply
Tilla Olivier

Dec 1, 2011 at 09:13 | #

Ek kan eintlik net ‘sela’ antwoord op wat almal verwoord het.
Die Ps studie was vir my soos kunsmis op my geestelike lewe, wat soveel nuwe groei tot gevolg gehad het.
Daardeur het ek
1. vir God weer leer ken en beleef as ‘n God van Genade en Liefde, Hy is Almagtig, Getrou, Goed, Hy lei my en bepaal my pad (Ps 41, 29; 37);
2. geleer hoe Hy wil he ek moet lewe, bv goed doen (Ps 37), in Hom my blydskap vind (Ps 29), met nuwe oe te kyk na Sy Skepping en Sy Woord (Ps 19), en meeste van ALLES: OM HOM TE VERTROU!(Ps 2).
Kosbare ervarings gehad.

Reply
Fanie van Emmenes

Dec 14, 2011 at 16:00 | #

Dankie Chris, dit was ‘n geestelike ervaring om die eerste Psalmboek saam deur te werk. Dit was vir my voedsel vir die siel. Ek het weer begin om die Psalms te memoriseer wat my werklik help in gebed en wanneer ek God wil loof. Nogmaals dankie.

Reply

Chris van Wyk

Jan 29, 2019 | #

Hi Lou. Die eerste twee gebooie probeer op omvattende wyse enigiets afraai wat in die plek van of naas God aanbid word. Dit is gemik teen die aanbidding van ‘n ander god in die plek van God. Dit is ook gemik teen die aanbidding van ‘n ander langsaan God. Dit wil sê dat jy jou brood aan twee kante gebotter wil hê.

Hier is wat ek vroeër daaroor geskrywe het:

Eerste gebod – geen ander gode

Die eerste gebod in Eks. 20:3 (Deut. 5:7) is die verbod op ander gode. Dit beteken dat God niemand duld wat langs Hom aanbid en vereer word nie. Alle afgodery word dus daarmee verbied. Die Here verwag dat daar net met Hom as die ware God in ‘n verhouding getree mag word. Sy weë moet ten alle koste leer ken word, want dit is net Hy alleen wat vertrou kan word met die lewe. Daarom moet die Godsvolk Hom met hulle hele hart liefhê, vrees en eer, soos die Heidelbergse Kategismus vraag en antwoord 94 dit uitlê.

Dieselfde waarskuwing word reg deur die NT gevind (1 Tes. 1:9; Gal. 4:8; Rom. 1:23; 2 Kor. 6:16; Openb. 9:20), onder andere met betrekking tot die eet van afgodsoffers (Hand. 15:20,29; 1 Kor. 8:7; 10:7; 12:2; Openb. 2:20). Afgodery word ook regdeur die NT verbind aan moreel-etiese sake, soos bv. die verbod op losbandigheid en gierigheid (Ef. 5:5) sowel as vraatsug (Fil. 3:19). Sorg moet ook gedra word dat daar nie hoog opgegee word oor die afsku aan afgode, maar tog deelgeneem word aan ‘n onwettige berowing van heidense tempels vir eie gewin nie (Rom. 2:22).

Dit is interessant hoe Johannes in sy briewe ook dié wet as waarskuwing inspan vir gelowiges van die NT (1 Joh. 5:21). Johannes gee drie motiverings daarvoor. Die eerste motivering is dat: “ons weet dat die Seun van God gekom het en ons verstand gegee het om die ware God te ken.” In Jesus kan ons dus die ware God van die afgode onderskei. Die tweede motivering is dat: “ons in die ware God is, in sy Seun, Jesus Christus.” Ons hele lewe word deur God bepaal, dié God wat ons in sy Seun, Jesus Christus, leer ken het. Die derde motivering is dat: “Hy die ware God is en die ewige lewe.” Daar is niemand anders as God nie, en deur Hom het ons toegang tot die ewige lewe. Daarom sê Johannes: “Liewe kinders, bly dus weg van die afgode af.”

Tweede gebod – geen afbeelding van God mag aanbid word nie

Die tweede gebod in Eks. 20:5 (Deut. 5:8-10) verbied die maak van enige afbeelding van God wat aanbid of vereer word. Hy is ‘n jaloerse God wat onverdeelde trou aan Hom van sy mense eis. Gehoorsaamheid sal geseën word, en ongehoorsaamheid gestraf word. Die uitwerking daarvan sal in die geslagte gesien kan word.

Dieselfde waarskuwing word ook in die NT gevind. in Jakobus 4:5 wy hy uit oor God wat onverdeelde trou van ons vra en begrond dit op ‘n verwysing na die skeppingsverhaal dat God: “die gees wat Hy in ons laat woon, heeltemal vir Homself wil hê”.

Dieselfde geld Paulus in Romeine 1:23 waar die problematiek van afgodery uitgespel word dat: “beelde wat lyk soos ’n verganklike mens of soos voëls of diere of slange”, d.w.s. afgode: “in die plek van die heerlikheid van die onverganklike God” gestel en aanbid word. Dit is: “bloot skeppinge van menslike vaardigheid en verbeelding”, soos Paulus op die Areopagus sê (Hand. 17:29).

Lees meer hier:

Onlangse kommentaar

Chris van Wyk

Feb 21, 2019 | #

Hi Chris, ja, daar is ‘n ooreenkoms met die finale oorlog, die Armageddon (Openb 16:16), aan die einde van die laaste dae, soos Johannes dit ook verder in Openbaring 20:8 vir ons beskryf. Hy gebruik ook die terme Gog en Magog soos Esegiël dit doen.
Chris Vermeulen

Feb 20, 2019 | #

Môre. Die vernietiging van Gog, is dit die “armaggedon” waarvan die Woord ons ook vertel? God bless!
Lerina

Feb 18, 2019 | #

Ek stem saam met Chris, ja mens moet daarna kyk in konteks en dus ook eintlik die hele 2 Kor 12 bestudeer. Wat my keer op keer opval wanneer ek mensies teëkom wat so onwaardig voel omdat hulle God voluit dien, die vrugte van die Gees uitleef en ‘n diep verhouding met die Vader het, en tog nie die gawe van tale ontvang het nie, is vanaf vers 7 – 11 … want aan EEN word deur die Gees ‘n woord van wysheid gegee … aan ‘N ANDER, ‘n woord van kennis, … aan ‘N ANDER geloof …. ens. ……. en dan vers 11 wat sê AL hierdie dinge werk een en dieselfde Gees wat aan elkeen afsonderlik uitdeel soos Hy wil.
Glo my tale is belangrik, en moet verseker be-oefen word as dit jou gawe is. Ek is net so versigtig om dit as enigste kriteria te gebruik as teken van vervulling met die Heilige Gees.
Chris van Wyk

Feb 4, 2019 | #
Hi Roeleen. Die 1983 vertaling is nie baie helder nie. Hier is ‘n paar ander vertalings wat die betekenis van die Hebreeus beter weergee:
- “Aangaande die handelinge van die mens, ék het deur die woord van u lippe die paaie van die geweldenaar vermy.” (OAV)
- “Wat die optrede van mense betref: Volgens die woord van u lippe het ek die paaie van geweldenaars vermy.” (BDV)
- “I’m not trying to get my way in the world’s way. I’m trying to get your way, your Word’s way.” (Message)
Dit beteken, die mens wat sy vreugde vind in die Woord van God vermy die weg van sondaars wat baie keer met geweld gepaard gaan. ‘n Goeie voorbeeld vind ‘n mens in die verhaal van Dawid wat deur Abigail gekeer word om met geweld teen Nabal op te tree (1 Samuel 25:2-38). Baldwin dink in sy kommentaar dat dié verhaal moontlik die agtergrond vorm van Dawid se Psalm 17.
Roeleen Nel

Feb 4, 2019 | #

Help my asb met Ps 17 vers 14 in 1983 vertaling. Ek stoei met daardie vers.
Chris van Wyk

Jan 29, 2019 | #
Hi Lou. Die eerste twee gebooie probeer op omvattende wyse enigiets afraai wat in die plek van of naas God aanbid word. Dit is gemik teen die aanbidding van ‘n ander god in die plek van God. Dit is ook gemik teen die aanbidding van ‘n ander langsaan God. Dit wil sê dat jy jou brood aan twee kante gebotter wil hê.

Hier is wat ek vroeër daaroor geskrywe het:

Eerste gebod – geen ander gode

Die eerste gebod in Eks. 20:3 (Deut. 5:7) is die verbod op ander gode. Dit beteken dat God niemand duld wat langs Hom aanbid en vereer word nie. Alle afgodery word dus daarmee verbied. Die Here verwag dat daar net met Hom as die ware God in ‘n verhouding getree mag word. Sy weë moet ten alle koste leer ken word, want dit is net Hy alleen wat vertrou kan word met die lewe. Daarom moet die Godsvolk Hom met hulle hele hart liefhê, vrees en eer, soos die Heidelbergse Kategismus vraag en antwoord 94 dit uitlê.

Dieselfde waarskuwing word reg deur die NT gevind (1 Tes. 1:9; Gal. 4:8; Rom. 1:23; 2 Kor. 6:16; Openb. 9:20), onder andere met betrekking tot die eet van afgodsoffers (Hand. 15:20,29; 1 Kor. 8:7; 10:7; 12:2; Openb. 2:20). Afgodery word ook regdeur die NT verbind aan moreel-etiese sake, soos bv. die verbod op losbandigheid en gierigheid (Ef. 5:5) sowel as vraatsug (Fil. 3:19). Sorg moet ook gedra word dat daar nie hoog opgegee word oor die afsku aan afgode, maar tog deelgeneem word aan ‘n onwettige berowing van heidense tempels vir eie gewin nie (Rom. 2:22).

Dit is interessant hoe Johannes in sy briewe ook dié wet as waarskuwing inspan vir gelowiges van die NT (1 Joh. 5:21). Johannes gee drie motiverings daarvoor. Die eerste motivering is dat: “ons weet dat die Seun van God gekom het en ons verstand gegee het om die ware God te ken.” In Jesus kan ons dus die ware God van die afgode onderskei. Die tweede motivering is dat: “ons in die ware God is, in sy Seun, Jesus Christus.” Ons hele lewe word deur God bepaal, dié God wat ons in sy Seun, Jesus Christus, leer ken het. Die derde motivering is dat: “Hy die ware God is en die ewige lewe.” Daar is niemand anders as God nie, en deur Hom het ons toegang tot die ewige lewe. Daarom sê Johannes: “Liewe kinders, bly dus weg van die afgode af.”

Tweede gebod – geen afbeelding van God mag aanbid word nie

Die tweede gebod in Eks. 20:5 (Deut. 5:8-10) verbied die maak van enige afbeelding van God wat aanbid of vereer word. Hy is ‘n jaloerse God wat onverdeelde trou aan Hom van sy mense eis. Gehoorsaamheid sal geseën word, en ongehoorsaamheid gestraf word. Die uitwerking daarvan sal in die geslagte gesien kan word.

Dieselfde waarskuwing word ook in die NT gevind. in Jakobus 4:5 wy hy uit oor God wat onverdeelde trou van ons vra en begrond dit op ‘n verwysing na die skeppingsverhaal dat God: “die gees wat Hy in ons laat woon, heeltemal vir Homself wil hê”.

Dieselfde geld Paulus in Romeine 1:23 waar die problematiek van afgodery uitgespel word dat: “beelde wat lyk soos ’n verganklike mens of soos voëls of diere of slange”, d.w.s. afgode: “in die plek van die heerlikheid van die onverganklike God” gestel en aanbid word. Dit is: “bloot skeppinge van menslike vaardigheid en verbeelding”, soos Paulus op die Areopagus sê (Hand. 17:29).

Lees meer hier:
- Eksodus 20 – Ek is die Here jou God wat jou uit Egipte, uit die plek van slawerny, bevry het – gerig aan die eerste generasie in die woestyn
- Deuteronomium 4:44-5:33 – Julle moet hierdie wet leer, gehoorsaam en daarvolgens lewe – gerig aan die tweede generasie op pad die land in
Lou Pistorius

Jan 29, 2019 | #

Ek sit nou die dag weer en wonder hoekom die eerste twee gebooie aparte gebooie is – eintlik is dit tog maar dieselfde? Is daar nie erens ‘n vermiste tiende gebod nie?
Chris van Wyk

Jan 28, 2019 | #

Hi Awie. Ek sal later weer antwoord as ons daar kom. Weereens ‘n lusmaker:

Jesus praat waarskynlik in Lukas 6:29 van mense wat jou haat en beledig. Vir hulle moet jy ook jou ander wang aanbied (gee). Dit dui moontlik op mense wat jou publiek verwerp of verneder. Jesus bedoel dan waarskynlik dat ‘n mens nie moet ophou om uit te reik na sulke mense nie. Jy stel jou dus bloot aan verdere verwerping deur “die ander wang” aan te bied.

Jesus praat duidelik in Matteus 5:39 van kwaadwillige mense. Dit is mense wat jou met die agterkant van die regterhand op die regterwang slaan. Die toppunt van minagting en mishandeling. Teenoor sulke mense, sê Jesus, moet jy jou nie verset nie. As hulle jou op die regterwang slaan, moet jy ook die ander wang na hulle toe draai.

Hoekom? Want Jesus wil ten diepste hê dat vyande in vriende verander sal word. Dit beteken dat gelowiges die risiko sal moet neem om verder te ly onder kwaadwilligheid ter wille van die uitreik na sulke mense. Vergelding sal verwydering bring. Verdraagsaamheid kan van vyande vriende maak.

Dit maak nog meer sin in die konteks wat ‘n mens in Matteus raaksien, dié van geregtelike aksies. Jesus is hier duidelik meer begaan oor litigasie, mense wat gelowiges hof toe sleep (vgl vers 40), as oor die moontlikheid van fisieke geweld of publieke verwerping, soos dit wel die geval is in sy uitsprake in Lukas.

Gelowiges wat op Jesus vertrou, sal bereid wees om hulle persoonlike regte te laat vaar ter wille van die impak van die evangelie. Die doel is heling en versoening.

Soos Paulus ook later skryf in 1 Korintiërs 6. Ly liewer persoonlik onreg in die gemeenskap ter wille van die evangelie. Moenie die hof opsoek om verskille uit te sorteer nie.

Dit beteken egter vir seker nie dat ‘n mens daarmee ‘n lamsak of ‘n slaansak word nie. Paulus het telkens wanneer die owerhede of Joodse Raad betrokke geraak het, gestaan op die regte wat die regstelsel aan burgers verleen het (Hand 16:37; 22:25; 25:8-12). Dieselfde voorrreg geld ook vir ons vandag.
Awie Coetsee

Jan 28, 2019 | #

Baie dankie vir u verklaring dit maak sin.maar dit is vreemd dat Jesu vroer gese het dat jy die ander wang moet draai
Chris van Wyk

Jan 25, 2019 | #

Hi Jenny. ‘n Kort antwoord:

Die probleem met dobbel is dat dit ‘n gierigheid verraai en voed in ‘n mens se hart. ‘n Begeerte aan meer as wat jy het. En dit is ‘n onversadigbare monster. Dit illustreer nie net dat jy ontevrede is met wat jy het nie, maar kan jou nog meer ontevrede maak as jy verder en verder daarin ingetrek word. Daarmee oortree ‘n mens die tiende gebod (Eks 20:17).

Daarom sê die Hebreërskrywer: “Julle gedrag moet vry van geldgierigheid wees. Wees tevrede met wat julle het, want Hy het gesê: Ek sal jou nooit begewe en jou nooit verlaat nie.” (Hebr 13:5).

Dobberl dwarsbooom ook die Bybelse opdrag om in jou eie behoeftes te voorsien deur eerlike werk en het baie keer ‘n destruktiewe uitwerking op die mense rondom jou, veral as suurverdiende geld daardeur verloor word en families daaronder ly.