13 Oct2011
Written by Chris van Wyk. Posted in Psalms, Psalms 1-41
Welkom!
Ek plaas hierdie week ‘n paar inleidende bydraes in voorbereiding vir ons leeswerk in die Psalms:
- (vandag) Donderdag 13 Oktober – Indrukwekkende versameling geestelike liedere
- Vrydag 14 Oktober – Psalms ingedeel in vyf Psalmboeke
- Maandag 17 Oktober – Historiese raamwerk
- Dinsdag 18 Oktober – Teologiese temas, soorte Psalms en Jesus in die Psalms
- Woensdag 19 Oktober – Samestelling van Psalms 1-41, leesplan en Lectio Divina
Geniet!
Indrukwekkende versameling geestelike liedere
Die Psalms is ’n indrukwekkende versameling van geestelike liedere. Dit is ‘n “boek van lofliedere” soos die Hebreeuse titel Tehillîm dit stel (in Grieks Psalmoi). Dit sing in Psalm 1 van die vreugde om in God se teenwoordigheid soos ’n boom te floreer, en eindig met ’n oproep in Psalm 150 dat alles wat asem haal die Here moet prys. Die mens en die skepping vind sy doel en bestemming in die lewe saam met God. Aan die een kant beleef ons sin in gehoorsaamheid aan God (Ps 1) en aan die ander kant in die uitbundige lof aan God (Ps 150). Dit is ook net die gehoorsame wat God regtig kan loof!
Elke Psalm is aanvanklik onafhanklik geskrywe om uitdrukking te gee aan die Godsbelewenis van individue sowel as die gemeenskap van gelowiges, soos bv. nodig was in die tempel liturgie (1 Kron 25). Meesal word God self aangespreek, hoewel die gemeenskap van gelowiges ook soms aangespreek word (Psalm 33, 37), selfs onderrig word (Psalm 1), en sommige liedere dele bevat wat ook as selfgesprek bedoel is (Psalm 42:6,12; 43:5). Elke Psalm het dus ’n eie betekenis en perspektief op die ervarings met en van God.
Chris van Wyk
| #
1. Die evangelie van Lukas is deur “die geneesheer Lukas, die geliefde” geskryf wat Paulus soms vergesel het (Kol 4:14). Aangesien baie onderneem het om ’n verhaal op te stel oor die dinge wat onder die gelowiges al vervul is, op grond van die getuienisse van hulle wat van die begin af ooggetuies en dienaars van die Woord was, het Lukas dit ook goedgedink, nadat hy van voor af alles noukeurig ondersoek het, om dit in volgorde aan Teofilus te skrywe, sodat hy met volle sekerheid kan weet die dinge waaromtrent hy onderrig is. (Luk 1:1-4).
Lukas het ook die Handelinge van die apostels geskryf. Dit was bedoel as ‘n aanvulling van alles wat Jesus begin doen en leer het en nou deur die apostels en gelowiges onder leiding van die Heilige Gees voortgesit is (Hand 1:1). ‘n Mens kan agterkom wanneer Lukas dinge eerstehands beskryf. Hy gebruik die voornaamwoord “ons”. Ander kere kom die verhale uit sy navorsing, soos ons agterkom uit die gebruik van die voornaamwoord “hulle” in Handelinge.
2. Lukas was dus ‘n geneesheer, navorser, en reisgenoot van Paulus wat die voorreg gehad het dat sy skrywe só goed ontvang is deur die eerste gelowiges dat hulle aan beide die evangelie van Lukas as aan die Handelinge van die apostels kanoniese status toegeken het. Die kerk het baie gou van sy boeke bely dat dit die Woord van God was.
3. Lukas skryf sy boeke waarskynlik vóór die val van Jerusalem in 70 nC. Dit lei ons af uit die feit dat hy van die val van Jerusalem in die toekomstige tyd skryf (Lukas 21:20), en selfs aan die einde van Handelinge nog van Paulus se wedervaringe in Jerusalem skryf (Hand 28:17). Hy gebruik dele van Markus wat beteken dat sy boeke waarskynlik in die voorafgaande dekade geskryf is, tussen 60-70 nC.
4. Lukas 15:1-32 het drie gelykenisse van Jesus. Die tema van aldrie is die blydskap as verlorenes gevind word. Jesus vertel die drie gelykenisse spesifiek aan die skrifgeleerdes en Fariseërs (Luk 15:2) en wys hulle tereg dat hulle die tollenaars en sondaars wil verhoed om in sy verlossende teenwoordigheid met God versoen te word.
4.1 Soos ‘n herder vir sy verlore skaap gaan soek, só is Jesus besig om die verlorenes onder die sondaars en tollenaars te soek. Die Fariseërs behoort dit te kan insien, omdat dit is hoe God altyd werk (Luk 15:3-7). Die gelykenis beklemtoon dat dit God se werk is. Die skaap word deur Hom gevind.
4.2 Soos ‘n vrou juig oor die vind van ‘n verlore muntstuk, só juig die hemel as ‘n verlorene onder die sondaars en tollenaars gevind word. Die Fariseërs en skrifgeleerdes behoort dit ook te kan insien, en saam met God juig oor mense wat deur Hom gevind is (Luk 15:8-10 – terloops, net Lukas het hierdie gelykenis sowel as die volgende een van die verlore seun). Weereens word God se werk beklemtoon. Hy is bly oor die muntstuk wat gevind is!
4.3 Soos ‘n vader bly is oor sy verlore seun wat sy pad terugvind in berou en bekering na die vaderhuis, só moet die Fariseërs en skrifgeleerdes dit ook raaksien, en saam met God juig oor verlorenes wat gevind word. Met die implisiete waarskuwing van die ouer broer se onaanvaarbare reaksie op sy verlore broer, waarsku Jesus hulle dat hulle onbehae in God se genade vir verlorenes hulle die genade kan laat verloor (Luk 15:11-32 – uniek aan Lukas).
Hierdie gelykenis beklemtoon dus die volle prentjie. Die verlore seun kom tot inkeer van sy rebellie, vra om vergifnis en word volledig versoen met sy Vader. Só ook ons as ons die boodskap van hierdie gelykenis ter harte neem en tot inkeer kom van ons sonde en God om vergifnis smeek en sy verlossing aanvaar.
Rienie Kruger
| #
1. Wie het Lukas 15 vers 1-32 geskryf
2. Wat was sy omstandighede
3. Wanner is die boek geskryf
4. Hoe beinvloed bogenoemde ons verstaan van die teks
johanb
| #
Hi Chris –
net ‘n kort verwysings-tabel om die 10 Gebooie in die Ou en die Nuwe Testamente te illustreer – die Gebooie bly vir ewig staan – daar is nie met dit weggedoen nie soos sommige beweer.
Old Testament New Testament
First
Commandment Exodus 20:3; Deut 5:7 Matt 4:10; Luke 4:8; Rev 14:7
Second
Commandment Exodus 20:4-6; Deut 5:8-10 Acts 15:20-21; 1 Corinthians 6:9-10;
Gal 5:19-21; Eph 5:5; 1 Joh 2:15
Third
Commandment Exodus 20:7; Deut 5:11 Matt 5:33-37; 1 Tim 6:1; James 2:7
Fourth
Commandment Exodus 20:8-11; Deut 5:12-15 Luke 4:16; 23:55-56; Acts 17:1-2;
18:4; Heb 4:9; 1 Joh 2:6 1 Joh 2:15-17
Fifth
Commandment Exodus 20:12; Deut 5:16 Matt 15:4-9; 19:19; Mark 10:19;
Luke 18:20; Rom 1:29-30; Eph 6:1-3
Sixth
Commandment Exodus 20:13; Deut 5: 17 Matt 5:21-22; 19:18; Mark 10:19;
Luke 18:20; Rom 1:29-30; 13:9
Seventh
Commandment Exodus 20:14; Deut 5:18 Matt5:27-28; 19:18; Mark10:11-12,19;
Luke 16:18; 18:20; Rom 7:2-3; 13:9
Eighth
Commandment Exodus 20:15; Deut 5:19 Matt19:18; Mark 10:19; Luke 18:20;
Rm13:9; Eph4:28; 1Peter 4:15; Rev9:21
Ninth
Commandment Exodus 20:16; Deut 5:20 Matt19:18; Mark 10:19; Luke 18:20;
Acts 5:3-4; Rom13:9; Eph 4:25
10th
Commandment Exodus 20:17; Deut 5:21 Luke 12:15; Rom1:29; 7:7; 13:9;
1Cor 6:9-10; Gal 5:19-21; Eph5:3, 5
1 Joh 2:15-17
Chris van Wyk
| #
Hi Miriam, jy skryf hier in: https://bybelskool.com/subscribe/. Vorige bydraes is beskikbaar in hoofstukvolgorde onderaan elke Bybelboek se inleiding.
Miriam de Beer
| #
Ek wil graag eposse ontvang. Hoe maak ek asb.
Chris van Wyk
| #
Hi Giel – jy kan lees wat ek by my bydrae oor Deuteronomium 24 skryf. Ek raak daar die onderwerp aan en behandel ook van die NT perspektiewe daarop.
Gieljam
| #
graag wil ek hoor wat is u seining oor geskeides wat weer trou
JacquesT
| #
Dankie, vir jou getroue en reguit praat metode. Laat die een sonder sonde die eerste klip optel. Ons almal is net vlees en bloed. Ek glo dat dit n baie groot verantwoordelikhied is om die “Skrif” uitle. Dankie vir die konteks en dat jy nie doekies om draai wanneer dit oor ons almal gaan wat sonde pleeg nie.
johanb
| #
Dankie Chris vir die pragtige stukkie oor die koninklike bladmusik – dit is die eerste keer dat ek dit so sien – ons moet die “note” reg lees en “speel” in ons lewens en onder leiding van Sy gees dan sal ons saam pragtige musiek maak wat die Koning graag sal will hoor – prys die Here.
“aan hulle vrugte (die musiek wat hulle voortbring) sal julle hulle ken”
Chris van Wyk
| #
Hi Adri, jy kan meer lees by my bydrae oor Eksodus 30. Hier is ‘n kort aanhaling daaruit: “Die salfolie was ‘n besondere geurige parfuum wat van spesiale speserye: mirre (aromatiese hars), kaneel, kalmoes (geurige moerasplant van die Acoraceae familie), kassia (Chinese kaneel) en olyfolie gemaak is. Dit was net vir spesifieke godsdienstige gebruik deur gemagtigde persone. Die wierook is gemaak van hars (harpuis), naeltjies (dit kan ook die skulp van ‘n seedier wees), galbanum (die gom van ‘n plant van die Ferula familie) en suiwer wierook. Dit moes ook net vir die gebruik in die Heilige deel van die Tabernakel gebruik word. Die uitvoering hiervan word in Numeri 4:15-20 beskrywe.”