Psalm 119:105-112 – NUN – Ek gehoorsaam U ten spyte van gevaar

Die eerste vers van die veertiende deel van hierdie Psalm is seker een van die meer bekende verse in die hele Psalm 119: “U woord is ‘n lamp vir my voet en ‘n lig vir my lewenspad.” (119:105).  Omdat God se woord vir hom insig bring en rigting gee in die lewe werp hy daarom alles in die stryd om daaraan gehoorsaam te wees.  Hy bevestig dit met ‘n eed en hou hom daarby.

Selfs al kry hy swaar in sy gehoorsaamheid aan die woord van God, kom hy dit na, terwyl hy hom ook verlaat op God se belofte en Hom smeek: “maak my lewend volgens u woord!” (119:107). In sy smeekgebed om uitkoms, bly hy egter steeds getrou om die Here te loof: “Laat die vrywillige offers van my mond tog vir U aanvaarbaar wees.” (119:108).

Vers 109 is ‘n besondere getuienis van sy onwrikbare keuse om gehoorsaam te wees. Dit lui letterlik: “My siel/lewe (is) in my hande/handpalms voortdurend/gedurig, en/maar u wet vergeet ek nie.”  Die NAV vertaal pragtig op dinamiese wyse: “My lewe is gedurig in gevaar, maar u wet verontagsaam ek nie.”  Die NIV vertaal dit selfs vir my nog beter: “Though I constantly take my life in my hands, I will not forget your law.” Die vers dra dus die betekenis dat die Psalmis op berekende wyse aan God se wet getrou bly, ten spyte van die feit dat dit hom in gevaar bring.

Dié gevaar is veral van die goddelose wat vir hom strikke stel, maar hulle versteur nie die verbintenis aan God wat hy gemaak het nie.  Die Here se openbaring is sy “blywende erfporsie” waarop hy altyd fokus om dit sy eie te maak.  Dit is die vreugde van sy hart.  Hy sal altyd daaraan getrou bly: “vir altyd, tot die einde toe.”

Dmitri

Ek het onlangs kennis gemaak met Dmitri se verhaal van getrouheid ten spyte van gevaar en ek deel dit graag vandag omdat dit só goed pas by hierdie deel van die Psalm.  Dit is ‘n roerende verhaal soos vertel deur Nik Ripken (luister na die verhaal by hierdie skakel).

Dmitri het grootgeword in die tyd toe die kommunisme dit baie moeilik gemaak het vir gelowiges en veral kerke om in Rusland te oorleef.  Sy pa het hom nog kerk toe geneem en geleer om die Bybel te lees en die liedere te sing van hulle kerk, maar dit het toenemend moeiliker geraak om kerk toe te gaan, omdat die regering die kerke toegemaak het.

Later was dit vir hom en sy gesin, vrou en twee kinders, net moontlik om een of twee keer ‘n jaar kerk toe te gaan.  Hy was ‘n fabriekswerker en die naaste kerk was later drie dagreise ver.

Hy het egter besluit om die Bybelverhale vir sy kinders te lees en só die Bybelse boodskap lewend vir hulle as gesin te hou.  Dit was groot pret en die seuns het lustig deelgeneem om ook self die verhale te vertel, en die liedere wat hulle pa hulle geleer het, te sing.

Gou het van die bure besluit om saam te kom luister, sodat hulle later ‘n groep van so 25 was wat een keer ‘n week saamgelees en gesing het.  Die owerhede het bewus geraak daarvan, hom gewaarsku, en uiteindelik het hy sy werk verloor toe die groep so 50 sterk was. Maar, hulle het voortgegaan al het ook sy vrou haar werk as onderwyser verloor en die kinders uit die skool geskop is.  Dmitri praat daarvan as “klein dingetjies” wat met hulle gebeur het.

Een aand was daar al 75 mense ingedruk in die huisie, skouer teen skouer, wang teen wang, om waar Dmitri op ‘n stoel gesit het na die Bybelverhale te luister.  Die polisie het ingebars en hom baie hardhandig beveel om op te hou, anders sal dit hom suur bekom. ‘n Klein oumatjie het nie op haar laat wag nie, en soos ‘n OT profeet van ouds haar vinger vir die polisieman geswaai en gewaarsku dat hy nou aan die gesalfde van die Here raak en dit nie sal oorleef nie.  Twee dae later is dié polisieman aan ‘n hartaanval dood.

Ontsag het die dorpie aangegryp en die volgende geleentheid was daar 150 mense wat kom luister het.  Die owerhede het egter ingegryp en hom in ‘n tronk so 1000 km verder vir 17 jaar opgesluit.  Daar het Dmitri dit swaar gehad.  Hulle het hom gespot en gemartel, om hom tot insig te bring dat daar nie ‘n God is nie, en dat geloof sinneloos is.

Twee geloofsgewoontes het hom egter standvastig gehou in die tronk.

In die eerste plek was daar ‘n Lied wat sy pa hom geleer het, ‘n Lied van die hart (HeartSong), wat hy elke oggend op aandag langs sy bed met sy twee hande na die ooste gerig, gesing het, selfs al is hy male sonder tal geslaan en gespot deur die wagte en die 1500 geharde misdadigers in die tronk.

In die tweede plek was daar die tekste uit die Bybel wat hy op stukkies papier geskryf het, as hy dit enigsins in die hande kon kry, en dan as offer aan die Here geplak het op ‘n nat pilaar in sy klein tronksel, so hoog soos hy kon bykom, en dan die Here geloof het.  Ook dié Bybeltekste is telkens afgeruk en hy is gemartel daaroor en met die dood gedreig.

Een dag het hy ‘n A4 bladsy in die hande gekry en vol geskryf met tekste uit die Bybel, geplak op die pilaar en die Here geloof.  Die bewaarders het egter ingestorm, hom ernstig aangerand en gewaarsku dat dit moet end kry.

Dit het hulle geïnspireer om die ondenkbare bose ding te doen, om klere van sy vrou te laat haal uit sy huis, ‘n vrou van die straat af in te bring, haar daarmee aan te trek, en hom onder die illusie te laat dat hulle haar nou ook in die tronk het.  Hulle het haar oor drie dae gemartel terwyl hy dit kon aanhoor, sonder dat hy geweet het dit is nie sy nie.  Na drie dae het hulle haar “lyk” uitgedra terwyl hy dit uit die verte kon sien.

Dmitri was stukkend en het verklaar dat hy sy geloof sal afsweer.  Hulle kan die volgende dag vir hom papiere bring dat hy sy geloof kan afsweer, sodat hy na sy kinders kan gaan omsien.  Hy was al 17 jaar daar, en dit het vir hom net te veel geword.

Dié aand het hy absoluut uitgemergel in sy tronksel gesit, toe daar ‘n wonder gebeur.  Sy familie het om die stoel waarop hy gesit het om die Bybelverhale te vertel, gekniel in hulle huis en vir hom gebid.  Hulle het net geweet, iets drasties is verkeerd, en Dmitri het gebedsondersteuning nodig.  Hoe weet ‘n mens nie, maar Dmitri vertel, hy het skielik in sy moedeloosheid en uitputting hulle stemme hoor bid.  Hy het onmiddellik moed geskep, geweet sy vrou is nie dood nie, dat die Here hulle nie versaak het nie, en die volgende oggend geweier om enigiets te teken.

Die bewaarders was op vir Dmitri en het hom uit sy sel gesleep om hom aan die galg buitekant die tronk te gaan ophang.  En skielik gebeur die verdere wonder.  Soos een man het die ander 1500 gevangenes in die tronk hulle hande na die ooste gelig en Dmitri se lied van die hart begin sing.

Vir Dmitri het dit geklink soos ‘n engelekoor.  Die wagte het ontsteld hom gelos en gevra: “Maar, wie is jy?” Waarop hy geantwoord het: “Ek is ‘n seun van die Lewende God, en Jesus is sy Naam!”

En net ‘n tydjie later is hy vrygelaat en met sy familie herenig.

Jy kan hier na ‘n weergawe van Dmitri se hartlied in Russies luister, met ‘n Engelse en Afrikaanse vertaling daaronder (Die eerste reël van die Russies is my eie weergawe van die klankbaan en Google Translator af, so dit moet nog gekorrigeer word! – dit is ook op CD beskikbaar):

O, Bože, Bože, daj mi sily
Za blizhnikh dooshoo pologat’
Ee v serdtse vechna do mogheeli
Vrughghum obeedhee vse proshat’
Ee v serdtse vechna do mogheeli
Vrughghum obeedhee vse proshat’

Poost’ cumnee v grood’ moyu brosayoot
Ne preeznavaya choostv svyatikh
Poost’ nevaveedyat, prokleenayoot
Ya dooshoo polozhoo aza neekh
Poost’ nevaveedyat, prokleenayoot
Ya dooshoo polozhoo aza neekh

Oh God, God, give me strength
To lay my soul down for those close to me (my neighbours)
And in my pure heart to the grave
To forgive all wrong doings of my enemies

Let them throw stones at my chest
Not recognizing the feelings of saints,
Let them hate, curse –
I will lay down my soul for them

O God, God, gee my krag
Om my siel neer te lê vir die naby aan my
En in my rein hart na die graf
Te vergewe al die verkeerde dade van my vyande

Laat hulle klippe teen my bors gooi
Sonder om die gevoelens van die heiliges te erken
Laat hulle haat en vervloek –
Ek sal my siel neerlê vir hulle.

Die verhaal illustreer vir ons nie net die barmhartigheid van God wat vir Dmitri staande gehou het in die tronk nie, hom sterk gemaak het om lief te bly vir sy vyande tot die end nie, maar ook die belangrike funksie van geloofsgewoontes – liedere en Bybeltekste.  Om die waarheid te sê, soos Nik in ‘n ander konteks skryf, geloofsgewoontes is gemik daarop om hou vir swaarkry dae voor te berei.  Jy kan nie iets in swaarkry beoefen wat jy nie daarvoor ingeoefen het nie.  Jy kan nie iets in die tronk inneem, wat jy nie vóór die tronk ingeoefen het nie, by wyse van spreke.