Psalm 143 – U goeie Gees moet my lei op gelyk grond

Daar is verskillende interpretasies van die konteks van Psalm 143.  Dit kan wees dat dié Psalm steeds in die konteks van die grot gebid word, as ‘n mens vers 4 vergelyk met vers 4 in Ps. 142 waar min of meer dieselfde taal gebruik word.

Baie verklaarders dink egter dat juis die smeekbede in vers 1 en die versoek in vers 8 dui op ‘n gebed in die tempel waarin die Here se aangesig gesoek is binne ‘n moeilike situasie, waarin Dawid se vyande hom agtervolg om hom te verpletter.  Uit Dawid se lewensverhaal weet ons van vele sulke gevalle, selfs van die opstand van sy eie seun, Absalom.

Die Psalm is liturgies in Gereformeerde kringe as een van die sogenaamde boetepsalms in die Psalmboek  hanteer (Ps. 6; 32; 38; 51; 102; 130; 143) veral as gevolg van die belydenis in vers 2 dat: “niemand wat leef, is voor U regverdig nie.” (BDV).

Let op dat Dawid sy smeekgebed nie op enige manier op sy onskuld baseer nie, maar op die Here se trou en regverdigheid.  Dit is ‘n fundamentele belydenis van die geloof dat ons van God se genade afhanklik is.  Ons sien eggo’s hiervan in die helder uitsprake in Paulus se brief aan die Romeine waar hy dieselfde sentimente aan die vryspraak in Christus koppel (Rom. 1:16-17; 3:20-21).

Dit bid Dawid baie doelbewus in die twee dele van die Psalm – vers 1-7 en 8-12 – wat met ‘n Sela aan die einde van vers 7 aangedui word.  Sy vertroue is op God en daarom wil Hy ‘n antwoord van God hê in sy nood.  Vergelyk vers 1: “Antwoord my in u trou met u regverdige optrede,” en vers 8: ”Laat ek in die môre van u troue liefde bewus word, want op U vertrou ek.”

Sy vertroue word gebaseer op God se dade, nie net in sy eie lewe nie, maar ook dié van “dae lank gelede,” waarin God juis die werk van sy hande geopenbaar het sodat almal dit kan sien.  Daarom strek hy sy hande uit na God en bid hy dat die Here hom tog gou sal antwoord en sy gesig nie vir hom sal verberg nie: “my gees is gedaan.”

Let daarom veral op hoe hy in kontras met sy eie gees wat gedaan is, bid dat hy nie net van God se troue liefde in die môre – waarskynlik na ‘n nag van bid vóór die Here in die tempel – bewus sal word nie, maar ook deur die Here die pad gewys sal word wat hy moet loop: “Leer my om te doen wat vir U aanvaarbaar is … U goeie Gees moet my lei op gelyk grond.”

Dit is tegelykertyd ook ‘n fundamentele belydenis, hoewel Dawid en die res van die OT gelowiges dié werklikheid nog net ten dele geken het.  Dit is God se Gees wat ons op gelyk grond laat loop, nie iets wat intrinsiek tot ons eie gees en insig behoort nie.

Die gelyk grond verwys ook nie na ‘n pad sonder uitdagings nie.  Dit bedoel maar net dat die regte onderskeiding van dié dinge waarop dit regtig aankom, dié dinge wat God se goedkeuring wegdra, gedoen kan word.

Dawid brei in die laaste twee verse uit op nóg gronde vir die verhoring van sy gebed wat vir ons ‘n goeie sinopsis gee van waarop ons ook kan staatmaak in ons gebede.  Let op die vier motiverings wat hy aanvoer op grond waarvan God hom van sy vyande moet verlos:

• “Ter wille van u Naam, Here,”
• “Deur u regverdige optrede,”
• “In u troue liefde,”
• Want ek is u dienskneg.”

Dit gaan dus oor God en God se getuienis in die wêreld, sy Naam, soos Jesus ons ook in die Ons Vader leer bid het.  Dit gaan dus oor God en God se karakter, soos Hy Hom openbaar het: ‘n regverdige en liefdevolle God wat trou bly aan gelowiges.  Dit gaan in die laaste plek tog ook oor sy verbintenis aan ons, sy diensknegte, in NT terme, sy kinders.  Daarop kan ons staatmaak ook in ons gebede.