Psalm 109 – U is goed en getrou, moet U nie doof hou nie
Psalm 109 rond die inleidende gedagtes tot die vyfde Psalmboek af as ‘n gebed om verhoring te midde van vele uitdagings. Dit lyk asof die Psalmis waarskynlik in ‘n soort godsdienstige hofgeding aangekla word, hoewel daar min detail oor die klagtes self gegee word.
Liefdeloosheid, vervolging, en vervloeking word wel as aanklagte teen hom ingebring (109:16-17), maar dit is volgens die Psalmis van alle waarheid ontbloot. Dit lyk ook asof daar skuldeisers betrokke is by die saak teen hom (109:11).
Die Psalmis se pleitrede aan God begin met ‘n kort lofprysing: “U is die God wat ek altyd loof”, iets wat hom herinner daaraan dat God bestaan en dáár is vir hom. En hy vervolg met ‘n ewe kort en kragtige pleidooi: “moet tog nie my gebede onverhoord laat nie.” (109:1). Letterlik staan daar: “moet U nie doof hou nie” (BDV). Inderdaad: God is immers daar. Moet net nie stibly nie, Here!
In drie dele bied die Psalmis dan ‘n konteks vir die aanklag (109:2-5), beskryf hy die vyandige houdings van diegene wat hom aankla (109:6-19), en hef ‘n roerende smeekgebed tot God aan dat God sal optree en dinge sal regstel (109:20-31). Weereens is dié Psalm besonder geskik as model wanneer ‘n mens in ‘n soortgelyke situasie kom: 1) Beskryf vir die Here die konteks, 2) brei uit oor die houdings van die aanklaers, en 3) pleit dat Hy dit sal regstel.
BESKRYWING VAN DIE KONTEKS: 109:2-5 – Die Psalmis skryf oor die goddeloosheid en leuens wat in hulle aanklagte na vore kom: “Hulle getuig vals teen my, met woorde vol haat tref hulle my van alle kante, sonder enige rede val hulle my aan.” (109:2-3). Hy stort sy hart uit voor die Here dat die liefde waarmee hy ander hanteer het met vyandskap beantwoord is. Hulle vergeld hom met kwaad vir goed en met haat vir liefde, al was hy dit een wat vir die aanklaers gebid het.
‘n Situasie wat ‘n mens natuurlik onmiddellik aan die Here Jesus se ervaring tydens sy bediening en veral met sy kruisiging laat dink. In Jesus se woorde: “Vader, vergeef hulle, want hulle weet nie wat hulle doen nie!” (Luk 23:43). ‘n Mens hoor Psalm 109:4: “My liefde beantwoord hulle met vyandskap, en dit terwyl ek nog altyd vir hulle gebid het,” weerklink.
BESKRYWING VAN VYANDIGE HOUDINGS: 109:6-19 – Die houding van die “goddelose mense en leuenaars” word uitvoerig beskryf en ingelei met die frase: “en hulle sê” (109:6-19). Dit is duidelik dat die aanklaers die man speel en nie die bal nie. Daarom wil hulle ‘n misdadiger as regter aanstel sodat hy die Psalmis kan skuldig bevind, maak nie saak wat die feite van die saak is nie.
Let op dat sy gebed vir hulle selfs teen hom gebruik word! Die aanklaers wil duidelik hê dat die Psalmis uit die weg geruim moet word sodat sy familie grondloos as bedelaar kan rondswerf. Alles wat hy gehad het, moet deur die skuldeisers opgeraap word sodat daar niks oorbly nie.
Selfs sy familie moet geen deernis ontvang nie, sodat hulle van die aardbol af kan verdwyn, weens sy gewaande liefdeloosheid, vervolging, en vervloeking. Let op die boeiende metafore: “om mense te vervloek, is vir hom soos klere dra, soos water drink, soos olyfolie aansmeer. Laat sy vloek hom aankleef soos sy klere, soos ‘n gordel wat hy deurentyd dra!” Waarskynlik ‘n beter beskrywing van hulleself, maar steeds treffend.
Weereens is dit moeilik om die situasie rondom die kruis van Jesus te vergeet in ‘n mens se nadenke hieroor. Die vroeë kerk het ook vers 8: “laat iemand sy amp oorneem”, van toepassing gemaak op die verkiesing van ‘n ander apostel in die plek van Judas Iskariot (Hand. 1:20).
SMEEKGEBED OM VERLOSSING: 109:20-31 – Die Psalmis keer nou sy aandag na die optrede van die Here. Hy wil hê dat hulle vyandige wense vir hom op hulle eie koppe sal neerkom. Sy appél is dat die Here sal optree eerstens soos Hy inderdaad is, goed en getrou. In die tweede plek pleit hy dat die Here sal raaksien dat sy Naam ook op die spel is, en dat Hy sal help dat die Psalmis en wat met hom gebeur nie God se Naam in diskrediet sal bring nie.
Hoor hoe roerend pleit hy: “Soos ‘n skaduwee wat lank word, is my einde naby.” Help my, voordat dit te laat is, sodat mense in die derde plek kan agterkom dat God dáár is, en dat dit sy hand is wat die Psalmis uit sy nood gered het. Hy soek ‘n omkeer in sy situasie dat dit eerder die teenstanders sal wees wie se: “vernedering hulle aankleef soos hulle klere.” Dán sal die Psalmis God weer vryuit kan loof voor die groot geloofsgemeenskap.
Boodskap
Wat die Psalmis dryf tot hierdie sterk roepgebed – “Moet U nie doof hou nie” – is die feit dat hy staatmaak op twee goed:
- Hy maak staat op wie God in sy wese is, dat God goed is, en getrou. Soos hy in die tweede deel van vers 21 sê: “U is goed en getrou, red my tog.”
- Hy maak staat daarop dat God wil hê dat sy Naam geëer sal word. Daarom vra hy in eerste deel van vers 21: “Handel met my só dat u naam geëer sal word.” Hy maak staat daarop dat God sy ingrype in die lewe bekend wil Daarom vra hy in vers 26-27: “Red my in u troue liefde, dat mense kan weet dat dit u hand is.”
Hierdie twee gedagtes kan op ‘n kragtige wyse ons eie gebede struktureer.
- Bid op grond van God se karakter dat Hy uitkoms sal gee.
- Bid op grond van God se eer dat jou lewe nie tot sy diskrediet en oneer sal lei nie, veral nie waar daar vals getuienis, haatspraak en vyandskap teenoor jou gepleeg word nie. Natuurlik moet jy jou daarvoor gee om eerlik en opreg die Here te dien en aan Hom lojaal te bly, sodat niemand van jou kwaad kan praat nie.
Maar verandering begin by die werk wat God in ons hart doen en namens ons in die gemeenskap. God is selfs in staat om die harte van teëstanders te verander, al is dit eers in die NT wat dié besef in die lewe van Jesus volledig deurbreek.
Terloops: Jesus het natuurlik vir ons in die NT gewys dat die wraak ons nie toekom nie, maar vir God. Daarom het Hy geleer dat ons ons vyande moet liefhê en vir hulle moet bid, soos Hy inderdaad aan die kruis gedoen het. Lees hier meer oor wat ek oor wraak in die Psalms geskryf het.
View all posts in this series
- BYBELSKOOL OOR PSALM 107-150 - August 20, 2015
- Die praktiese waarde van die Psalms - August 31, 2015
- Inleiding op die vyfde Psalmboek (107-150)
- Hoe om die Psalms te lees
- Psalm 107 – God is goed en getrou – aan sy liefde is daar geen einde nie - September 1, 2015
- Psalm 108 – Ek wil die rooidag met lof wakker maak – u liefde reik tot in die hemel, u trou tot in die wolke - September 2, 2015
- Psalm 109 – U is goed en getrou, moet U nie doof hou nie - September 3, 2015
- Psalm 110 – U volk is gereed vir die dag waarop u u magte monster - September 4, 2015
- Psalm 111 – God se werk is groots en betroubaar - September 7, 2015
- Psalm 112 – Ontsag vir God se gebooie bring vreugde; Vertroue verdryf die vrees vir slegte tyding - September 8, 2015
- Psalm 113 – Prys die Here van waar die son opkom tot waar dit ondergaan - September 9, 2015
- Psalm 114 – Jubel uitgelate oor die Uittog uit Egipte - September 10, 2015
- Psalm 115 – Nie aan ons nie, Here, maar aan u Naam kom die eer toe - September 11, 2015
- Psalm 116 – Ek het die Here lief, want Hy verhoor my smeekgebede - September 14, 2015
- Psalm 117 – God is oneindig betroubaar in sy onmeetlike liefde vir ons - September 15, 2015
- Psalm 118 – Aan sy liefde is daar geen einde nie - September 16, 2015
- Psalm 119 – Dit gaan goed met dié wat wandel volgens die woord van die Here - September 17, 2015
- Psalm 119:1-8 – ALEF: God begelei en inspireer ons deur sy wet en getuienisse
- Psalm 119:9-16 – BET: Gehoorsaamheid aan God se woord bewaar van sonde - September 18, 2015
- Psalm 119:17-24 – GIMEL: God se woorde is raadgewers wat insig gee - September 21, 2015
- Psalm 119:25-32 – DALET: Die pad van u bevele volg ek geesdriftig - September 22, 2015
- Psalm 119:33-40 – HE: Onderrig my dat ek enduit u voorskrifte kan nakom - September 23, 2015
- Psalm 119:41-48 – WAW – Die liefde vir God se wet gee vryheid en vrymoedigheid - September 24, 2015
- Psalm 119:49-56 – ZAJIN – Onthou tog u woord aan u dienskneg - September 25, 2015
- Psalm 119:57-64 – GET – U, Here, is my deel; U troue liefde vul die aarde - September 28, 2015
- Psalm 119:65-72 – TET – U is goed en doen goed; leer my u voorskrifte - September 29, 2015
- Psalm 119:73-80 – JOD – U hande het my gemaak en aan my ‘n plek gegee - September 30, 2015
- Psalm 119:81-88 – KAF – Op u woord wag ek sodat ek dit kan nakom - October 1, 2015
- Psalm 119:89-96 – LAMED – Vir ewig staan u woord vas - October 2, 2015
- Bydraes hervat Maandag 12 Oktober - October 6, 2015
- Psalm 119:97-104 – MEM – Insig in God se openbaring kom deur gehoorsaamheid - October 12, 2015
- Psalm 119:105-112 – NUN – Ek gehoorsaam U ten spyte van gevaar - October 13, 2015
- Psalm 119:113-120 – SAMEK – Ontsag vir God se woord bring ondersteuning en onderskraging - October 14, 2015
- Psalm 119:121-128 – AJIN – Insig lê anderkant die pyn van gehoorsaamheid - October 15, 2015
- Psalm 119:129-136 – PE – As u woorde oopgaan, gee dit lig - October 16, 2015
- Psalm 119:137-144 – TSADE – My ywer vir u woorde verteer my wanneer my teenstanders dit vergeet - October 19, 2015
- Psalm 119:145-152 – KOF – Op u woorde wag ek - October 20, 2015
- Psalm 119:153-160 – RESJ – Die hoofsaak van u woord is waarheid - October 21, 2015
- Psalm 119:161-168 – SIN/SJIN – Sewe keer ‘n dag loof ek U oor u regverdige beslissings - October 22, 2015
- Psalm 119:169-176 – TAW – Hou my lewend sodat ek U kan loof - October 23, 2015
- Psalm 120 – Here, bevry my van bedrieglike tonge - October 26, 2015
- Psalm 121 – God, jou Beskermer, slaap nie - October 27, 2015
- Psalm 122 – Mag daar vrede in jou wees, Jerusalem - October 28, 2015
- Psalm 123 – Ons oë is gerig op God totdat Hy ons genadig is - October 29, 2015
- Psalm 124 – As die Here nie vir ons was nie … dan het hulle ons lewendig ingesluk - October 30, 2015
- Psalm 125 – Here, doen goed aan die goeies, aan dié wat opreg is in hulle harte - November 2, 2015
- Psalm 126 – Dié wat met trane saai, sal met gejuig maai. - November 3, 2015
- Psalm 127 – As die Here die huis nie bou nie, swoeg die bouers tevergeefs daaraan - November 4, 2015
- Psalm 128 – Hoe gelukkig is elkeen wat vir die Here ontsag het, wat sy paaie volg! - November 5, 2015
- Psalm 129 – Verlossing uit verdrukking; Verguising vir verdrukkers - November 6, 2015
- Psalm 130 – Uit die dieptes roep ek na U, Hoor tog my stem - November 9, 2015
- Psalm 131 – Groot dade en wonderwerke kom van God af - November 10, 2015
- Psalm 132 – Here, laat u gesalfde se kroon skitter - November 11, 2015
- Psalm 133 – Kyk hoe goed, hoe mooi is eensgesindheid onder gelowiges - November 12, 2015
- Psalm 134 – Mag die Here jou seën uit Sion - November 13, 2015
- Psalm 135 – God is goed; God is groot; God sorg vir sy volk - November 16, 2015
- Psalm 136 – Want vir ewig duur sy troue liefde - November 17, 2015
- Psalm 137 – Jerusalem bly my grootste vreugde - November 18, 2015
- Psalm 138 – U besiel my met innerlike krag - November 19, 2015
- Psalm 139 – Die wonder van God en van menswees - November 20, 2015
- Psalm 140 – Hou my veilig teen geweldenaars - November 23, 2015
- Psalm 141 – Maar op U bly my oë gerig - November 24, 2015
- Psalm 142 – Lei my uit gevangenskap dat ek u Naam kan loof - November 27, 2015
- Psalm 143 – U goeie Gees moet my lei op gelyk grond - November 30, 2015
- Psalm 144 – Hoe gelukkig is die volk wie se God die Here is - December 1, 2015
- Psalm 145 – Die Here is goed vir almal - December 2, 2015
- Psalm 146 – Ek wil my God besing solank as wat ek bestaan - December 3, 2015
- Psalm 147- Die Here vind vreugde in hulle wat vir Hom ontsag het - December 4, 2015
- Psalm 148 – Alles en almal loof die Here uit hemel en aarde - December 7, 2015
- Psalm 149 – Die Here is sy volk goedgesind en sal hulle vergeld - December 8, 2015
- Psalm 150 – Alles wat asem het, moet die Here oral loof! - December 9, 2015
- Psalm 151 – God luister na, roep en gebruik Dawid in die geveg met Goliat - December 10, 2015