Genesis 41 – Josef se lot word dramaties verander van vergete na vrugbaar
Josef – die sewentienjarige tiener wat dertien jaar lank in die tronk vergeet is – se lot word dramaties in sy dertigste jaar verander (1885 v.C.). Hy word gevra om farao se drome te interpreteer en bestyg met die positiewe uitleg daarvan die hoogste posisie wat enigiemand in Egipte kon beklee, uitgesonderd die koning.
Josef se status word van ‘n vergete slaaf in die tronk verander na ‘n vrugbare leier wat nie net die volk van Egipte help om die voorspoed van hulle oes ekonomies voortreflik te bestuur nie, maar vir die hele wêreld in hongersnood ‘n uitkoms te bied. Sy twee kinders kry name wat dié twee aspekte van sy lewe simboliseer: vergete (Manasse) en vrugbaar (Efraim). “The vale of tears has proved to be the valley of soul making.” (Wenham).
Farao het twee drome. In die eerste droom word sewe mooi vet koeie deur sewe lelike en maer koeie opgevreet. In die tweede droom word sewe mooi vol are deur sewe skraal are ingesluk.
Geeneen van farao se waarsêers en raadgewers kon dit vir hom uitlê nie, totdat die hoof van die skinkers Josef se droomuitleg in die tronk onthou het. Die farao het Josef laat roep. Josef is geskeer en ander klere aangetrek om hom respektabelik te maak vir die Egiptiese koning.
Interessant genoeg kry ‘n mens dit op ‘n paar plekke in die Bybel dat die skeer van hare ‘n simboliese betekenis gehad het. Ons lees op een plek dat net die helfte van die baard van ‘n paar manskappe afgeskeer is as ‘n minagtende gebaar teenoor Dawid, iets wat die Ammoniete suur bekom het (vgl. 2 Sam. 10:4). Ons lees ook van die skeer van alle liggaamshare as iemand van ‘n velsiekte gereinig is (Lev. 14:9).
Simson se skeerdery van sy sewe haarlokke het hom egter suur bekom (Rigt. 16:19), hoewel die skrywer die uiteindelike oorwinning van Simson aankondig met die onheilspellende opmerking: “Daar het sy hare wat afgeskeer was, weer begin groei.” (Rigt. 16:22).
Meer in lyn met Josef se ervarig, lees ons egter ook dat die baard sowel as die kophare afgeskeer is ná die tydperk van ‘n besondere nasireërgelofte van toewyding aan die Here voltooi is (Num. 6:9). Dit is presies wat Paulus op ‘n keer doen in Jerusalem om sy getrouheid aan die wet te bewys, deur saam met vier mans wat ‘n gelofte afgelê het, te betaal dat hulle almal hulle hare (baard en kop) laat afsny (Hand. 21:22-26).
Dit laat ‘n mens onmiddelik dink dat wat die Egiptenare hier doen aan die een kant inpas by hulle eie gebruike. Die meeste van die lande van die Ou Nabye Ooste het nie hulle baarde en hare geskeer nie, die Egiptenare wel. Die Egiptiese priesters het selfs hulle kop geskeer. Dit verklaar waarskynlik ook hoekom Josef se broers hom nie herken het toe hulle uiteindelik in sy teenwoordigheid toegelaat is nie. Hy het nie meer gelyk soos hulle hom onthou het nie.
Aan die ander kant laat dit ‘n mens die gedagte kry dat die tydperk in die tronk vir Josef soos ‘n tyd van toewyding aan die Here was. Hy is nou getoets deur dié tyd van ontbering en toewyding en geskik bevind vir die taak wat die Here vir hom verder gehad het.
Let op hoe Josef ontken dat hy drome kan uitlê, slegs dat die Here vir farao ‘n goeie antwoord sal kan gee. Ná hy na die drome geluister het, gee hy daarom ook onmiddelik vir farao die uitleg dat die twee drome eintlik maar net een boodskap dra: “Wat God wil doen, het Hy aan u meegedeel.”
God het farao laat sien het wat Hy wil doen. Daar sal in die hele Egipte sewe jaar groot oorvloed wees waarna sewe jaar van hongersnood sal aanbreek. Dit sal die hele land op sy knieë bring weens die strawwe droogte en hongersnood.
Die feit dat die droom twee keer na farao toe gekom het, beteken maar net dat die saak vas staan by God. “Hy sal dit binnekort uitvoer.”
Dan gaan Josef aan om in lyn met sy verstommende organisatoriese en bestuursvermoë die farao raad te gee om die jare van oorvloed behoorlik te organiseer. Op ekonomiese voortreflike manier beveel hy aan dat daar met mening gespaar word deur die oorvloed van koring op te gaar vir die maer jare wat sal kom.
Almal – die farao en al sy amptenare – het Josef se raad goedgevind. Trouens, farao sê-vra: “Waar kry ons so iemand, ’n man met die verstand van ’n god?” Inderdaad. Josef is deur God gestuur!
Farao stel hom daarom oor sy paleis en die hele Egipte aan en betoon aan hom groot eer met klere en ‘n entourage wat hom op die tweede beste wa van die farao laat ry het.
Farao besluit ook om Josef ‘n Egiptiese naam te gee – Safenat-Paneag, dit beteken moontlik “verborge ontdekker”, soos Josephus dit vertaal het – en laat hom trou met Asenat, dogter van Poti-Fera priester van On, dit is die stad Heliopolis (16 km noord-oos van Kaïro) van die songod Ra.
Josef het nie gras onder sy voete laat groei nie en onmiddelik die opdrag van farao in werking gestel. In dié tyd, die tyd van oorvloed voor die hongersnood begin het, is daar vir Josef ook twee seuns gebore. Hy was dus nie net vrugbaar in sy bediening nie, maar ook in sy huis en familie. Josef het die oudste Manasse genoem, “want,” het hy gesê, “God het my alles laat vergeet: al my swaarkry en alles wat my familie my aangedoen het.” Hy het sy ander seun Efraim genoem, “want,” het hy gesê, “God het my vrugbaar gemaak in die land waar ek verneder is.”
‘n Gepaste opsomming van sy lewe tot dusver.
Die voorspoed het ook ná sewe jaar in ‘n grootskaalse wêreldwye hongersnood oorgegaan wat nie net die hele wêreld van Egipte se voorsiening afhanklik gemaak het nie, maar binnekort vir Josef en sy broers weer in kontak met mekaar sou bring. Die tafel is gedek vir ‘n baie interessante verdere werk van God in die lewe van sy volk.
Die gawe van administrasie
Die Ontdek jou gawes kursus sal Josef se gawe waarskynlik beskryf as die gawe van administrasie.
Hulle sê: “Die gawe van organisasie is die Godgegewe vermoë om te verstaan wat dit is wat ‘n organisasie laat funksioneer, en die spesiale vermoë om prosedures te beplan en uit te voer ten einde die doelwitte van die bediening te bereik.” Skrifverwysings is 1 Korintiërs12:28; Handelinge 6-1-7; Eksodus 18:13-26.
Veral 1 Korintiërs is waarskynlik van toepassing om dit van die gawe van leierskap te onderskei, hoewel dit baie naby aan mekaar is. Die NAV vertaal ‘n bietjie onversigtig: “om leiding te gee“. Die Griekse woord is kubernesis (κυβέρνησις) wat van die werkwoord kubernao afkom en basies beteken om ‘n skip te stuur of om te begelei.
Die gawe van leierskap word effens anders gedefinieer. Hulle sê: “Die gawe van Leierskap is die vermoë om visies te formuleer, te motiveer en mense so te bestuur dat hulle in harmonie God se doel bereik.” Skrifverwysings is Romeine 12:8; Hebreërs 13:17; Lukus 22:25-26.
Veral Romeine is waarskynlik van toepassing om die gawe van leierskap van administrasie te onderskei. Die Griekse woord is proistamenos (προϊστάμενος) en basies beteken dit om ander só te beïnvloed dat hulle ‘n aanbevole koers of optrede volg.
Naby mekaar, maar tog onderskeibaar.
View all posts in this series
- God gee Genade vir Geloofsgemeenskappe - October 5, 2016
- Die Pentateug
- Hoe lees ons die verhale in die Bybel?
- Lees, Luister, Leef
- Genesis – Die oorsprong van alle dinge - October 6, 2016
- Genesis in sy ontstaanswêreld
- Die verskille oordonder die ooreenkomste
- Indeling
- Genesis 1:1-2:3 – In die begin het God die hemel en die aarde geskep - October 7, 2016
- Genesis 2:4-25 – Dit is nie goed dat die mens alleen is nie - October 8, 2016
- Genesis 3 – Die mens kruip vir God weg weens die sonde - October 10, 2016
- Genesis 4 – Kain oorweldig vir Abel en maak hom dood - October 11, 2016
- Genesis 5 – Adam het ‘n seun na sy beeld - October 12, 2016
- Genesis 6 – God is bedroef dat Hy die mens gemaak het, maar begenadig Noag - October 13, 2016
- Genesis 7 – Ek het jou gesien en bevind jou regverdig - October 15, 2016
- Genesis 8 – Toe het God gedink aan Noag en al die diere in die ark - October 16, 2016
- Genesis 9 – God sluit ‘n verbond met alle lewende wesens - October 18, 2016
- Genesis 10 – Uit Noag en sy nageslag versprei die nasies oor die aarde
- Genesis 11 – God bring ‘n taalverwarring en beweeg Tera om na Kanaän te trek - October 19, 2016
- Genesis 12 – God roep vir Abraham na die land wat Hy vir hom sal aanwys - October 21, 2016
- Genesis 13 – God herhaal sy belofte van die land en ‘n groot nageslag aan Abram
- Genesis 14 – Abram seën en straf nasies op die wêreldverhoog - October 22, 2016
- Genesis 15 – Die Here belowe beskerming en beloning in ‘n verbond met Abram - October 24, 2016
- Genesis 16 – Abram val vir die versoeking om self ‘n nageslag te voorsien - November 14, 2016
- Genesis 17 – Lewe naby My en wees onberispelik - November 15, 2016
- Genesis 18 – Abraham se gasvryheid sluit die lewe vir almal oop - November 16, 2016
- Ekskursus: Kan God van gedagte verander?
- Genesis 19 – Losbandigheid en bloedskande bedreig familiewees - November 17, 2016
- Genesis 20 – Abraham tree as profeet op ten spyte van sy onbehoorlike gedrag - November 18, 2016
- Genesis 21 – Die Here het aan Sara gedink soos Hy beloof het - November 19, 2016
- Genesis 22 – Nou weet ek dat jy My dien - November 21, 2016
- Genesis 23 – Sara word begrawe in die Makpelagrot as vervulling van die landsbelofte - November 22, 2016
- Genesis 24 – God gee vir Isak ‘n gasvrye vrou wat hom vertroos na die dood van Sara - November 23, 2016
- Genesis 25:1-18 – Abraham omhels die roeping van God enduit - November 24, 2016
- Genesis 25:19-34 – Esau minag sy eersgeboortereg en verkoop dit aan Jakob - November 25, 2016
- Genesis 26 – Isak beweeg van rusies na die ruimte wat die Here hom gee - November 26, 2016
- Genesis 27:1-45 – Rebekka en Jakob se bedrog bedreig die geloofsgemeenskap se voortbestaan - November 30, 2016
- Genesis 27:46-28:22 – Die Godsverhouding en die beskerming van die huwelik bevestig die geloofsgemeenskap - December 1, 2016
- Genesis 29-30 – Jakob word sterk in die stryd met Laban - December 2, 2016
- Genesis 31 – Die Here stuur Jakob as ‘n ryk man weer terug na Kanaän - December 3, 2016
- Genesis 32 – Jakob worstel enduit met God en word verander van bedrieër na begenadigde - December 5, 2016
- Genesis 33 – Jakob bely teenoor Esau dat God goed was vir hom - December 6, 2016
- Genesis 34 – Dina se verkragting word met koelbloedige moord beantwoord - December 7, 2016
- Genesis 35 – Jakob voltooi sy verbintenis aan God by Bet-El waar alles begin het - December 8, 2016
- Genesis 36 – Esau verlaat die beloofde land en slaan sy eie koers in - December 9, 2016
- Genesis 37 – Josef die dromer word ‘n slaaf in Egipte - December 10, 2016
- Genesis 38 – Tamar tree as verlosser op in Juda se afvalligheid en losbandigheid - December 12, 2016
- Genesis 39:1-20 – Josef weerstaan Potifar se vrou om aan God en sy baas getrou te bly - December 13, 2016
- Genesis 39:21-40:23 – Josef lê drome uit in die tronk met God se hulp - December 14, 2016
- Genesis 41 – Josef se lot word dramaties verander van vergete na vrugbaar - December 15, 2016
- Genesis 42 – Jakob se seuns word deur God uitgedaag in Egipte - December 16, 2016
- Genesis 43 – Jakob stuur Benjamin na Egipte in die hoop dat God hulle barmhartig en genadig sal wees - December 17, 2016
- Genesis 44 – Juda offer sy lewe vir Benjamin op toe God hulle sonde aan die lig bring - December 19, 2016
- Genesis 45 – Josef omhels sy broers en verklaar dat alles God se werk was - December 20, 2016
- Genesis 46 – Jakob trek Egipte toe en herenig met Josef - December 21, 2016
- Genesis 47-48 – Jakob seën die farao sowel as Josef se twee seuns - December 22, 2016
- Genesis 49-50 – Jakob seën sy seuns met die oog op die toekoms - December 23, 2016
- Oor die woord van Sarai - June 20, 2018