Job 18 – Bildad: Die onheil wag jou gretig in, omdat jy God nie erken nie

Dit is duidelik dat die brutale Bildad ‘n onverbiddelike standpunt gaan handhaaf, presies soos hy dit in die eerste gespreksrondte gedoen het (Job 8).  Teenspoed beteken vir hom God se afkeur en voorspoed sy goedkeuring. Dit is sy rigiede standpunt uit die tradisie wat hy ten alle koste gaan verdedig, kom wat wil.  Job se worsteling laat hom dus koud.  In sy teologie is daar geen plek vir kompleksiteite nie, vir uitsonderings op die reël nie.  Job moet trouens volgens Bildad eers tot inkeer kom en dinge sien soos Bildad dit sien, vóór hulle verder kan praat (18:1).

Jy sal op dié pad net jouself skade aandoen – 18:1-4

Bildad vra eers vier vrae aan Job waarmee hy die drie vriende se intellektuele vermoë en verantwoorde standpunte verdedig en Job verkwalik dat hy as ‘n uitsondering op die reël behandel wil word.  Job kan tog nie die fundamentele waarhede van die tradisie soos rotse uit hulle plek laat ruk, en dié mense wat die tradisie handhaaf van die wêreld af laat verdwyn, net sodat hy tevrede kan wees en in die gelyk gestel kan word nie.  Hy sal op dié pad net homself skade aandoen: “homself in sy woede verskeur.”

Die onheil wag jou gretig in, omdat jy God nie erken nie – 18:5-21

Bildad fokus dan op die lot van die goddelose – en dit is duidelik dat hy daarmee Job bedoel.  Hy spel met ‘n aantal skreiende metafore die onafwendbare gevolge vir die “slegte mens” uit, dié een “wat nie vir God erken nie.”  (18:21).  Dit sluit die uitdoof van sy lig in (insig), die vlam van sy vuur wat sal ophou brand (energie), die doodmaak van die lig in sy huis (verhoudinge), sy kragtige treë wat al onsekerder sal word (toekoms), en sy slim planne wat hom tot ‘n val sal bring.

Die goddelose sal in allerlei strikke gevang word (gemeenskap), dreigende gevaar van alle kante ervaar (vyande), die onheil en ongeluk sal hom gretig inwag (rampe), en ‘n dodelike siekte sal: “sy vel wegvreet en liggaamsdele verteer”.  En onthou, Job moet dit aanhoor, terwyl presies dié dinge besig is om met hom te gebeur!

Die goddelose sal uit sy veilige huis uitgeruk word en na die doderyk begelei word: “waar die groot vrees heers.”  Niks sal van hom oorbly nie: “sy wortels sal van onder af verdroog en sy blare bo verlep.”  Selfs die herinnering aan hom sal verdwyn en sy naam in die vergetelheid ingly.  Sy nasate sal dit nie maak nie.  So sal sy plek onder die son heeltemal leeg gemaak word.

Praat van kole op die vuur!  Ek het min dinge in my lewe al gelees wat só ‘n onbarmhartige hantering van iemand se pyn en lyding illustreer.  ‘n Mens moet dié hoofstuk eintlik gebruik as ‘n voorbeeld van hoe ‘n mens NIE met iemand praat nie, maak nie saak wat die situasie is nie.  Dit is só myle verwyder van die God wat Homself as die barmhartige openbaar oor alles wat Hy geskep het: “Die Here is vir almal goed en barmhartig oor alles wat Hy geskep het.” (Ps. 145: 9).

Natuurlik is dié gevolge vir goddeloses wel ook deel van die Bybelse prentjie, soos Ps. 73 en Johannes op verskeie plekke in Openbaring onder andere uitspel.  Maar, dit is heeltemal onvanpas om dit op Job in sy groot verlies van toepassing te maak.  Só sal ons ook goeddoen om nie God te probeer speel in ander se lewens nie.  Dit is slegs die ontmoeting met God self wat verandering en vertroosting bring, nie die rigiede onbarmhartige toepassing van eensydige standpunte uit die tradisie nie.