1 Kronieke 2:1-4:23 – Identiteit gewortel in Juda en Dawid

Written by Chris van Wyk. Posted in Kronieke

Die stamvaders en die nageslag van Juda – 2:1-2

Die Kronis gee net die lys van Israel (Jakob) se 12 seuns, en vervolg dan met die geslagsregister van Juda (wat ook verder in hoofstuk 4:1-23 aan die orde sal kom).  Lea se 6 eie seuns word eerste genoem (Ruben, Simeon, Levi, Juda, Issaskar en Sebulon) waarskynlik omdat Levi en Juda ‘n prominente rol in sy verdere verhaal gaan speel.  Dan word Ragel se 4 seuns genoem, waarvan Josef en Benjamin natuurlik haar eie was, en Dan en Naftali die seuns was wat uit haar slavin Bilha se verbintenis met Jakob gebore is (vgl. Gen. 30).  Die lys word afgesluit met Gad en Aser wat die seuns was wat weer uit Lea se slavin Silpa se verbintenis met Jakob gebore is.  Interessant is dat Dan en Sebulon nie verder in die geslagsregisters ‘n rol gaan speel nie.

Die nageslag van Juda – 2:3-55

‘n Paar goed staan uit in hierdie redelik fragmentariese lys waarin inligting verskaf word wat nie altyd maklik met die res van die Bybelse inligting gekoördineer kan word nie.

• Juda se vrou was ‘n Kanaäniet, Bat-Sua. Bat-Sua beteken “dogter van Sua”. Ons ken Sua uit Gen 38:2 waar Juda se troue met haar beskryf word. Dit wys die gemengde aard van die nageslag van Juda waarin rassuiwerheid duidelik nie ‘n bepalende rol gespeel het nie.
• Er, Juda se oudste seun, het die Here mishaag en Hy het hom laat sterwe. Dit was omdat Er nie ‘n kind vir sy broer wou gee nie.  Daarmee word die boodskap duidelik onderstreep dat gehoorsaamheid aan die wil van die Here die deurslag gee in Sy verhouding met mense, sowel as met mense in hulle verhoudinge met mekaar.  Dít is ook die geval in die tragiese verhaal van Akan.  Dat Onan se sonde egter nie genoem word nie, val ‘n mens op.  Dit kan wees dat die Kronis dit oorgesien het of volstaan het met die sonde van sy broer Er.
• Juda se skoondogter Tamar het vir hom twee seuns gegee, waaragter daar ook ‘n hele storie was, soos in Genesis 38 gelees kan word.  Die geslagsregister brei egter nie daarop uit nie.
• Akan, wat hom aangematig het om van die buit van Jerigo te vat wat aan die Here behoort het en daarom ‘n ramp oor Israel gebring het, word as die seun van Karmi aangedui wat egter nie hier as ‘n seun of kleinseun van Juda aangedui word nie, maar wel in Josua 7:1 as die seun van Sabdi, seun van Serag, seun van Juda gelys word. Miskien het een van die 5 seuns van Juda wat hier genoem word, ook die naam Sabdi gehad. Interessant: in die teks word Akan se naam gespel as Akar, wat beteken: “ramp”. Dit kan ‘n skryffout wees, ipv n is r gebruik, of dit kan ‘n ironisering wees van sy naam.
• Nagson word as heerser oor die Judeërs uitgelig, wat die koninklikheid van die Juda-geslag bevestig (vgl. Num. 2:3).
• Dawid en sy familie word baie prominensie gegee in hierdie lys, onder andere deur die 2 susters se name te noem, Seruja en Abigal, sowel as hulle nageslagte.  Dawid word as die sewende seun gelys, hoewel hy in 1 Sam. 16:10 as die agtste seun gelys word.  Dit kan moontlik simbolies wees, omdat drie van die broers wat hier genoem word, nie in die lys van 1 Sam. 16 genoem word nie (Netanel, Raddai, en Osem, die drie wat in hierdie lys net voor Dawid genoem word).  Ons weet egter nie genoeg om dié diskrepansie heeltemal te verklaar nie.  Let op na die naam van Joab wat een van die groot helde was wat saam met Dawid geveg het en sy leërowerste geword het.  Amper terloops word Jeter die Ismaeliet genoem, wat weereens op die kompleksiteit van die onderlinge verhoudinge met die naburige nasies dui.
• Die NAV lys in vers 18  Jeriot verkeerdelik as ‘n dogter. Jeriot was eerder ‘n ander naam vir Asuba (Net Bible), of ‘n tweede vrou van Kaleb (NIV).
• Let op na die naam van Segub wat ‘n groot grondbesitter in Gilead was.
• ‘n Mens wonder oor die verbintenis van Kaleb (nie die spioen van die woestyn nie) met sy pa se vrou, Efrata, darem ná sy pa se dood.  Let op dat sy geslagsregister onderbreek word in vers 24 en weer voortgesit word in vers 42.
• Let ook op hoe daar soms melding gemaak word van sekere van die nageslag wat kinderloos gesterwe het (bv. Seled, Jeter).  ‘n Nageslag was uiteraard van groot belang.  Daarom neem Sesan, wat net dogters gehad het, ‘n Egiptiese slaaf van hom, Jarga, en laat dié met ‘n dogter van hom trou sodat hy ‘n nageslag deur haar en die slaaf kon hê.
• Let ook op dat die mense van Jabes as die skrywersgeslagte genoem word.

Die nageslag van Dawid – 3:1-24

Die lys van Dawid se seuns word gegrond op gegewens uit 2 Sam. 3 en 5 wat uit die 2 tydperke van sy koningskap kom: koning oor Juda vanuit Hebron, en koning oor die hele Israel vanuit Jerusalem.  Let weereens op na die gemengde aard van die huwelike van Dawid waaruit sy seuns gebore is (uit Jisreël, Karmel, Gesur).  Een van die name van die seuns wat in Hebron gebore is, verskil (Daniël vs Kitlab hoewel darem van dieselfde vrou) en daar word twee meer seuns in Kronieke genoem as in Samuel (Elpelet en Noga).  Dit is opmerklik dat Batseba se naam in die oorspronklike Hebreeuse teks as Bat-Sua aangedui word (nes dié van die vrou van Juda – 1 Kron. 3:3).  Dit kan aan die een kant wees dat die Kronis haar nie meer prominensie wou gee deur haar regte naam te gebruik nie, óf haar aan die ander kant juis meer prominensie wou gee deur haar te identifiseer met die stammoeder, die vrou van Juda.  Ons weet nie regtig nie.

Dawid se nageslag word daarna gegee via Salomo waarvan die meeste uiteraard konings van Juda was, behalwe Salomo wat nog oor die hele Israel geregeer het.  Die lys sluit natuurlik ook die nageslag van Dawid tydens die ballingskap in – let op dat Jojagin ‘n balling genoem word.

Die stam van Juda – 4:1-23

Die lys van hierdie hoofstuk sluit aan by die gegewens van hoofstuk 2, herhaal sommige van die gegewens en gee meer inligting oor die nageslag van Juda.  Dit word as ‘n “ou oorlewering” beskryf (4:22).

Die verhaal van Jabes in vers 9-10 staan as juweeltjie binne die droër dele van dié geslagslys uit.  Jabes het nie net ‘n beroep op God gedoen om hom te seën deur sy grondgebied te vergroot nie, maar inderdaad verkry wat hy gevra het.  Jabes staan daarom as getuienis vir die krag van gebed.  Die smart en pyn waarmee sy geboorte in sy naam Jabes verewig is deur sy ma en wat hy bang was sy hele lewe sou teken, word deur God heeltemal getransformeer met die seën wat hy in sy volwasse lewe ervaar.  Daarom het hy voorrang geniet bokant sy broers.  Die Kronis bied daarmee getuienis af van die feit dat niemand aan die noodlot uitgelewer is nie, maar in gebedsafhanklikheid van God seën en beskerming kan geniet.

Jabes staan ook in sterk kontras met die verhale van Ruben, Gad en die halwe stam van Manasse wat in hoofstuk 5 vertel sal word.

Ons ken vir Otniël ook Rigters 3 uit, een van die mees voorbeeldigste van die 12 rigters.  Sy naam sou ook die betekenis van getrouheid aan God in herinnering geroep het.

Let op dat Mered ‘n Judese vrou gehad het sowel as ’n dogter van farao.  Let ook op dat daar van vakmanne, linnewerkersgildes en pottebakkers gepraat word, waarmee ’n deel van die nageslag van Juda in terme van hulle beroepe getipeer word.

by Chris van Wyk

     

Tags: Kronieke

Trackback from your site.