21 Aug2012
Spreuke 19:1-29 – Integriteit in alles
Print This Post
Een van die vreugdes van die boek Spreuke is dat elke vers eintlik ‘n preek op sy eie is. Elke spreuk maak vir jou ‘n wêreld van gedagtes oop om te ontgin. Die spreuke vervul daarmee dieselfde funksie as die gelykenisse van die NT, wat waarhede op ‘n pittige en stimulerende manier deel van jou lewe maak.
Ek het weereens die kernwaarheid van elke spreuk in hierdie hoofstuk probeer vasvat en opsom. En dié waarhede is al genoeg om oor na te dink, en die Here te vertrou om daardeur met jou te praat.
Hier is my opsomming van die 28 waarhede (twee verse is amper identies) wat ek in hierdie spreuke raaksien:
- Integriteit (opregtheid) het meer waarde as rykdom – vers 1.
- Jy kan nie opmaak vir ‘n gebrek aan kennis met jou spoed of energie nie – vers 2.
- Jy kan nie God blameer vir jou eie dwaasheid nie – vers 3.
- Welvarendes het meer vriende as armes – vers 4.
- ‘n Gebrek aan integriteit kan jou duur kos in ‘n hofsaak – vers 5,9 (amper identies).
- Almal wil voordeel trek uit ander se mag en vrygewigheid – vers 6.
- ‘n Arm man se vriende word beïnvloed deur sy familie se mening oor hom – vers 7.
- Wysheid is ‘n persoonlike bate – vers 8.
- Weelde en ‘n posisie van mag pas nie by ‘n dwaas (dom of astrante persoon) nie – vers 10.
- Dit is verstandig om jou humeur te beteuel en vergewensgesind te wees – vers 11.
- ‘n Koning se buie bepaal jou ervaring – vers 12.
- ‘n Dom-astrante seun en ‘n twisgierige vrou kan ‘n man knak – vers 13.
- ‘n Verstandige vrou is God se erfporsie aan jou – vers 14.
- Luiheid lei tot lusteloosheid en honger – vers 15.
- Gehoorsaamheid aan God ly tot ‘n oorvloedige lewe – vers 16.
- Deernis met arm mense word deur God beloon – vers 17.
- ‘n Streng opvoeding bring hoop, maar moenie oorboord gaan daarmee nie – vers 18.
- Om ‘n opvlieënde mens te help, word baie gou ‘n konstante verantwoordelikheid – vers 19.
- Wysheid kom deur te luister na raad – vers 20.
- Jou planne kan nie God se besluite verander nie – vers 21.
- Wees versigtig dat jou begeertes jou nie tot bedrog verlei nie – vers 22.
- Ontsag vir die Here bring rus en beskerming – vers 23.
- Luiheid lei tot lyding – vers 24.
- Sterk optrede (klap) teen ‘n respeklose mens (ligsinnige) is ‘n les vir onervarenes sowel as verstandiges – vers 25.
- Mishandeling en verstoting van jou ouers is skaamteloos en veragtelik – vers 26.
- Luister na raad word net ‘n bate as jy iets positiefs daarmee doen – vers 27.
- Kwaadwillige getuies dwarsboom die reg – vers 28.
- Respeklose mense verdien straf en slae – vers 29.
Dit is egter ook vir my belangrik om die onderlinge verbande tussen die verse te probeer raaksien en onder woorde te bring.
Let op hoe sommige spreuke wat langs mekaar staan verband hou:
- Vers 2-3 praat oor die gevolge van ‘n gebrek aan kennis, en dat ‘n mens dan geneig is om die Here die skuld daarvoor te gee.
Ander spreuke wat met mekaar verband hou is verspreid deur die hoofstuk:
- Vers 1,5,9 beklemtoon dat integriteit noodsaaklik is in jou persoonlike lewe sowel as in die regspraak.
- Vers 4,7 gaan oor vriendskap en die effek wat armoede sowel as jou familie daarop het.
- Vers 20,27 lê weer klem op die deurslaggewende belang van luister na raad.
Kyk ook na die interessante en wisselende perspektiewe oor die relatiewe effek van rykdom en armoede op vriendskap het en die allesbepalende rol wat integriteit speel. Kortliks opgesom:
- Integriteit is belangriker as rykdom (vers 1). Welvaart is dus nie só belangrik nie. Welvarendes het egter weer meer vriende as armes (vers 4). Welvaart is dus wel belangrik. Maar, dan weer, welvaart is nie sonder sy probleme nie, want almal wil voordeel trek uit jou mag en welvaart (vers 6). Dit word onderstreep deur die feit dat arm mense se vriende maklik beïnvloed word deur hoe die families oor die arm mense voel (vers 7). Maar, steeds staan soos ‘n paal bo water, integriteit is bo alles belangrik (vers 5,9). Welvaart het dus sy beperkinge. Dit sien ‘n mens veral wanneer ‘n dwaas weelde ervaar of in ‘n posisie van mag kom (vers 10). Wat welvarendes moet onthou, is om altyd die armes te onthou en hulle met deernis te hanteer. God sal hulle beloon (vers 17). Dan word welvaart met integriteit geniet en gebruik!
Integriteit is dus eintlik die goue draad wat regdeur die hoofstuk loop, want nie net bepaal integriteit watter effek jou relatiewe welvaart op jouself en jou verhouding met ander het nie, maar dit bepaal ook hoe jy in regsake gaan optree (vers 5,9), en binne die gesin (vers 13,14,18,26), asook in die publiek (vers 11,12,25).
Kortom, hierdie hoofstuk sê: Integriteit in alles!
View all posts in this series
- Bybelskool oor Spreuke
- Spreuke – slagspreuke vir die lewe
- Spreuke – Inleiding
- Spreuke 1:1-33 – Begin met God
- Spreuke 2:1-22 – Soek wysheid met gespitse ore
- Spreuke 3:1-35 – Vertrou God en ken Hom in alles
- Spreuke 4:1-27 – Baken jou koers af
- Spreuke 5:1-23 – Bly weg van hartelose verhoudings
- Spreuke 6:1-19 – Leef met oorleg
- Spreuke 6:20-7:27 – Pasop vir owerspel
- Spreuke 8:1-36 – Die Wysheid laat jou regtig leef
- Spreuke 9:1-18 – Kies die pad van insig as lewenshouding
- Die spreuke van Salomo – Bundel I
- Spreuke 10:1-32 – God sorg vir die opregtes
- Spreuke 11:1-31 – Die gemeenskap floreer met die regte waardes en lewenstyl
- Spreuke 12:1-28 – Leerbaarheid getuig van wysheid
- Spreuke 13:1-25 – Welvaart is verbind aan die waardering van wyse woorde
- Spreuke 14:1-35 – Soos God vir ons ‘n toevlug is, so skep ons integriteit veilige ruimtes vir ander
- Spreuke 15:1-33 – Woorde maak saak; God maak saak
- Spreuke 16:1-33 – Die mens wik, maar God beskik
- Spreuke 17:1-28 – Verhoudings maak saak
- Spreuke 18:1-24 – Kommunikasie maak saak
- Spreuke 19:1-29 – Integriteit in alles
- Spreuke 20:1-30 – Erken God in alles
- Spreuke 21:1-31 – God se geregtigheid motiveer ons tot goeie verhoudinge
- Spreuke 22:1-16 – Die invloed van rykdom en armoede op verhoudings
- Die woorde van die wyses – I
- Spreuke 22:17-29 – Wysheid leer jou om God te vertrou
- Spreuke 23:1-35 – Werk aan jou netwerk van verhoudings
- Spreuke 24:1-22 – Oorwin die kwaad met die goeie
- Nog woorde van die wyses – II
- Spreuke 24:23-34 – Prioriteite bepaal alles
- Die spreuke van Salomo – II
- Spreuke 25:1-28 – Dink voordat jy doen
- Spreuke 26:1-28 – Dwaasheid ken geen perke nie
- Spreuke 27:1-27 – Wees verstandig in beplanning en die uitvoering daarvan
- Spreuke 28:1-28 – Vra na die wil van die Here en jy sal tussen reg en verkeerd kan onderskei
- Spreuke 29:1-27 – Regverdigheid skep ‘n veilige ruimte vir almal
- Die uitsprake van Agur
- Spreuke 30:1-33 – God is daar vir dié wat by Hom skuil!
- Die woorde van Lemuel
- Spreuke 31:1-31 – Wyse woorde van en oor ‘n knap vrou
- Spreuke – Lees, luister, leef – ePub
- Tien lewenslesse uit Spreuke
Tags: Spreuke
Trackback from your site.
Lorraine Paquet
| #
Dankie Ds
Dit verduidelik vrymoedigheid so goed. Beteken baie.
Jan Louw
| #
Mooi!
Chris van Wyk
| #
Die enigste manier tans is om dit self op die web te lees. Jammer.
Rolinda Van niekerk
| #
Sal dit graag per email will ontvang
Chris van Wyk
| #
Hi Adri. Onthou dat Lukas 11:37-53 ‘n gedeelte is wat gerig is aan die Farisëers en wetgeleerdes oor hulle skynheiligheid. Hulle bou monumente vir die profete, asof hulle hulle eer, maar met hulle optrede teenoor Jesus, die Groot Profeet, wys hulle dat hulle die slegte dade van hulle voorouers goedkeur. Die enigste goeie profeet vir hulle is ‘n dooie profeet. Hulle staan dus skuldig vir hulle eie sonde – hulle verwerp die profeet Jesus – maar wys daarmee dat hulle net so skuldig is as hulle voorgeslagte – en verwerp dus ook hulle boodskap, ‘n boodskap wat op Jesus gedui het.
Die breër konteks van jou vraag is hoe ‘n mens betaal vir (of skuldig is aan) iemand anders se sonde. Almal van ons ly aan die gevolge van vorige geslagte se sondes -dié wat die Here nie erken het nie, of onreg gepleeg het – maar ons dra nie noodwendig die skuld van hulle sonde nie. ‘n Illustrasie hiervan is die seuns van Korag wat nie saam met hulle pa gesondig het teen die Here nie (Numeri 16), en deur die Here begenadig is om ‘n besondere plek onder die priesters en Leviete te beklee as die Koragiete – mense wat ‘n paar Psalms geskryf het en as sangers opgetree het in die tabernakel en tempel. Samuel was ‘n afstammeling van hulle!
Adri
| #
Chris, hoe staan ek in vir ‘n ander (ook my land/volk) se sondes? Hoe betaal ek nms ander ‘n skuld?
Lukas 12:37~53, waarsku Jesus teen sondes gepleeg deur (ons) voorouers? “..hulle bloed sal vd huidige geslag geëis word.” Ek besef dat ons die Woord soms net in konteks en vir wat dit sê moet neem, maar ek glo met my hele hart daaraan dat die Woord waar en eg is en beslis vir vandag geskryf is. Ek glo ook dat my Rabbi deur die Woord ons bekommernisse aan raak. Daarom wonder ek oor my vraag? Hoe staan ek in, maar meer nog hoe betaal ek ‘n skuld nms…
Vertrou eks duidelim genoeg, byvoorbaat dankie, A
Chris van Wyk
| #
Hi Elize. Jy kan enige skakel op die webtuiste klik en die onderwerpe wat ek behandel, gebruik om die Bybel beter te kan leer lees. Geniet dit.
Elize Hartley
| #
Sal daarvan hou om my bybel te kan leer, so as jul vir my kan onderwerpe stuur, sal ek dit baie waardeer
Chris van Wyk
| #
Dankie Johan. Ek het ‘n paar bydraes wat jou kan help.
Johan
| #
Hallo Chris
Baie dankie vir al die insigte, ek leer baie. Ek het iewers n skakel gedruk en gelees van bose geeste en het die stuk probeer “save” maar die stuk kry ek glad nie meer nie. As jy miskien dit raakloop sal ek waardeer as jy my kan vertel waar ek dit weer kan kry.
Groete en sterkte met die groot werk
Johan