Bybelskool
05 Aug2011

Lukas 12:1-13:35 – God sorg vir sy kinders in gevaar

Written by Chris van Wyk. Posted in Lukas

VIR STILTETYD

Lukas 12:13-21 – Die gelykenis van die ryk dwaas

‘n Paar opmerkings:

  • Die gelykenis van die ryk dwaas word gekoppel aan die versoek dat Jesus die regter speel in erfsake. Hy lewer dus in die eerste plek kommentaar op die aandrang op ‘n regverdige bedeling in hierdie lewe, eerder as om te sorg dat ‘n mens ryk in God is met die oog op die lewe hierna, al ly jy ook onreg in hierdie lewe.
  • Jesus lewer in die tweede plek nog skerper kommentaar met die gelykenis op die geweldige versoeking wat gierigheid op ons almal het. Die lewe is onseker en die versameling van rykdom kan futiel blyk te wees as jou lewe skielik tot ‘n einde kom.  Gierigheid dwarsboom ons Godsvrug.  Vergelyk die verdere gelykenis oor die sorge van die lewe wat net hierna vertel word.  Ons kan God vertrou vir wat ons nodig het in die lewe.
  • Jesus lewer waarskynlik ook in die derde plek kommentaar op die Fariseërs wat nie in hulle verhouding met God groei nie, veral nie deur die boodskap van Jesus te aanvaar as die goeie nuus nie.

Lukas 12:32-40 – God sorg vir sy kinders; Hulle is waaksaam

  • Vers 32-24: Koningskinders hoef nie bang te wees dat God, die Koning, hulle in die steek sal laat in terme van aardse behoeftes nie. Hulle kan daarom vrygewig wees.  Want, dan sal hulle hart wees waar God is.
  • Vers 25-40: Wees waaksaam met die oog op Jesus se Wederkoms. Elkeen van ons is deur die Here geroep om Hom te dien.  Hy moet ons daarmee besig vind wanneer Hy weer kom.

Lukas 12:49-56 – Getrouheid bring normale familiebande in gedrang

  • Jesus bring nie net vrede nie, want Hy bring mense voor ‘n keuse. Dié wat Hom verwerp, word teenstanders van dié wat Hom aanvaar.  Dit sny deur die normale familiebande wat ons aan mekaar verbind.  Ons getrouheid aan Hom moet nie deur sulke teenstand, wat baie naby ons lyf kan kom, in die gedrang kom nie.
  • Die doop waarna Hy verwys, is sy kruisdood.
  • Die verwysing na die tekens van die tye dui op die helderheid van die keuse wat van mense gevra word. Hulle moet self besluit wat die regte ding is om te doen, anders sal dit hulle suur bekom.

Lukas 13:10-17 – Die genade van genesing bring skeiding

  • Jesus genees die vrou op die sabbat. Dit het twee reaksies tot gevolg.  Sy loof die Here vir haar verlossing ná 18 jaar se swaarkry.  Die leiers van die sinagoge is verontwaardig dat dit op die sabbat was, en dat Jesus daarmee die wet oortree het deur te werk.
  • Let op hoe die leier die skare beveel om liewer op die eerste ses dae van die week te kom vir genesing! Jesus berispe hom egter dat dit skynheilig is, want hulle doen self genadewerk op die sabbat deur vir hulle diere goed te wees.  Hoeveel te meer dan nie vir ‘n dogter van Abraham waardeur God die Satan se werk verbreek.
  • Let ook op hoe daar weer twee reaksies is op hierdie gesprek tussen die leier van die sinagoge en Jesus. Die teenstanders was beskaamd.  Die skare was verheug oor al die wonderlike dinge wat Jesus gedoen het.

VIR BYBELSKOOL

Met ‘n groeiende skare wat om Jesus saamdrom, waarsku Jesus nou die dissipels teen die aansteeklike skynheiligheid van die Fariseërs wat hulle ware self wegsteek agter uiterlike vertoon.

Let op hoe Hy sy dissipels sy vriende noem en aanmoedig om aan God getrou te bly, want Hy kan vir hulle sorg, nie noodwendig van gevaar nie, maar juis in gevaar. En Jesus koppel dit aan die werk van die Heilige Gees wat God nou ook aan gewone mense gee.

In twee gelykenisse skilder Jesus eerstens aan die skare die dwaasheid van ‘n gejaag na geld en nie na God toe nie (gelykenis van die ryk dwaas – 12:13-21).  In die tweede plek rig Hy Hom weer tot die dissipels en lê klem op God se sorg (gelykenis van die lelies van die veld – 12:22-34, geleen uit Matteus se weergawe van die Bergrede), waarskynlik omdat vrae hieroor by hulle sou opkom, veral omdat hulle alles verlaat het om Jesus te volg.

Hy vervolg met ’n oproep tot waaksaamheid in die gelykenis van die waaksame slaaf (12:35-48) sowel as ’n uitspel van die onvermydelike konflik wat sal kom weens hulle getrouheid aan Hom (12:49-53).

Lukas sluit die hoofstuk af met Jesus se oproep aan die skare om die tekens van die tye te beoordeel  (12:54-56) en self te besluit wat die regte ding is om te doen (12:57-59) wat waarskynlik terugverwys na die persoon wat in 12:13 gevra het dat Jesus regter speel in erfsake, maar ook breër kon gewees het na die verskil tussen Sy lering en dié van die Fariseërs.

Dié interpretasie word versterk deur die sterk appèl wat Jesus aan die skare rig om hulle te bekeer tot God (13:1-5) en vrugte te dra wat daarby pas, anders sal hulle soos ’n onvrugbare vyeboom uitgekap word (13:6-9).

Jesus vat weer die Joodse leiers aan oor hulle interpretasie van wat mag en wat mag nie op ’n sabbatdag, deur ’n vrou op die sabbatdag te genees, tot skaamte van sy teëstanders, en tot blydskap onder die skare (13:10-17).  Daarmee illustreer Jesus die krag van die koninkryk wat nie ingeperk kan word deur die stiksienigheid van die leiers nie, soos mosterdsaadjies en suurdeeg ook ’n impak het baie groter as hulle fisiese grootte (13:18-21 – gelykenisse van die mosterdsaadjie en die suurdeeg).

Dit beteken ook dat die krag van die koninkryk van God se werk afhang, en nie van die werk van mense wat probeer om uit eie krag dit te beërwe nie.  Daarvoor is die deur daarheen te smal (13:22-30)!  Dit is net dié wat deur God self aangeraak word, wat die pad sal vind daarheen.

Hoofstuk 13 sluit met ’n interessante tussenspel af, waar sommige van die Fariseërs Jesus wil waarsku oor Herodes se aggressie (in kontras met sy onsekerheid in 9:7-9), en Jesus sy heerskappy bevestig deur die tyd en plek van sy dood op sy eie terme te kies (13:31-35).

     

View all posts in this series

Tags:

Trackback from your site.

Chris van Wyk

Ek is gemeenteleraar by Somerstrand gemeente, Port Elizabeth. My passie in die lewe is om God bo alles te dien en gelowiges in geloofsvorming te begelei. I am pastor at Summerstrand congregation, Port Elizabeth. My passion in life is to serve God above all and to lead believers in faith formation.

Comments (2)

  • Avatar

    Adri

    |

    Chris, hoe staan ek in vir ‘n ander (ook my land/volk) se sondes? Hoe betaal ek nms ander ‘n skuld?
    Lukas 12:37~53, waarsku Jesus teen sondes gepleeg deur (ons) voorouers? “..hulle bloed sal vd huidige geslag geëis word.” Ek besef dat ons die Woord soms net in konteks en vir wat dit sê moet neem, maar ek glo met my hele hart daaraan dat die Woord waar en eg is en beslis vir vandag geskryf is. Ek glo ook dat my Rabbi deur die Woord ons bekommernisse aan raak. Daarom wonder ek oor my vraag? Hoe staan ek in, maar meer nog hoe betaal ek ‘n skuld nms…
    Vertrou eks duidelim genoeg, byvoorbaat dankie, A

    Reply

    • Avatar

      Chris van Wyk

      |

      Hi Adri. Onthou dat Lukas 11:37-53 ‘n gedeelte is wat gerig is aan die Farisëers en wetgeleerdes oor hulle skynheiligheid. Hulle bou monumente vir die profete, asof hulle hulle eer, maar met hulle optrede teenoor Jesus, die Groot Profeet, wys hulle dat hulle die slegte dade van hulle voorouers goedkeur. Die enigste goeie profeet vir hulle is ‘n dooie profeet. Hulle staan dus skuldig vir hulle eie sonde – hulle verwerp die profeet Jesus – maar wys daarmee dat hulle net so skuldig is as hulle voorgeslagte – en verwerp dus ook hulle boodskap, ‘n boodskap wat op Jesus gedui het.

      Die breër konteks van jou vraag is hoe ‘n mens betaal vir (of skuldig is aan) iemand anders se sonde. Almal van ons ly aan die gevolge van vorige geslagte se sondes -dié wat die Here nie erken het nie, of onreg gepleeg het – maar ons dra nie noodwendig die skuld van hulle sonde nie. ‘n Illustrasie hiervan is die seuns van Korag wat nie saam met hulle pa gesondig het teen die Here nie (Numeri 16), en deur die Here begenadig is om ‘n besondere plek onder die priesters en Leviete te beklee as die Koragiete – mense wat ‘n paar Psalms geskryf het en as sangers opgetree het in die tabernakel en tempel. Samuel was ‘n afstammeling van hulle!

      Reply

Leave a comment

Onlangse kommentaar

  • Avatar

    Chris van Wyk

    |

    Hi Chris, ja, daar is ‘n ooreenkoms met die finale oorlog, die Armageddon (Openb 16:16), aan die einde van die laaste dae, soos Johannes dit ook verder in Openbaring 20:8 vir ons beskryf. Hy gebruik ook die terme Gog en Magog soos Esegiël dit doen.

  • Avatar

    Chris Vermeulen

    |

    Môre. Die vernietiging van Gog, is dit die “armaggedon” waarvan die Woord ons ook vertel? God bless!

  • Avatar

    Lerina

    |

    Ek stem saam met Chris, ja mens moet daarna kyk in konteks en dus ook eintlik die hele 2 Kor 12 bestudeer. Wat my keer op keer opval wanneer ek mensies teëkom wat so onwaardig voel omdat hulle God voluit dien, die vrugte van die Gees uitleef en ‘n diep verhouding met die Vader het, en tog nie die gawe van tale ontvang het nie, is vanaf vers 7 – 11 … want aan EEN word deur die Gees ‘n woord van wysheid gegee … aan ‘N ANDER, ‘n woord van kennis, … aan ‘N ANDER geloof …. ens. ……. en dan vers 11 wat sê AL hierdie dinge werk een en dieselfde Gees wat aan elkeen afsonderlik uitdeel soos Hy wil.
    Glo my tale is belangrik, en moet verseker be-oefen word as dit jou gawe is. Ek is net so versigtig om dit as enigste kriteria te gebruik as teken van vervulling met die Heilige Gees.

  • Avatar

    Chris van Wyk

    |

    Hi Roeleen. Die 1983 vertaling is nie baie helder nie. Hier is ‘n paar ander vertalings wat die betekenis van die Hebreeus beter weergee:

    • “Aangaande die handelinge van die mens, ék het deur die woord van u lippe die paaie van die geweldenaar vermy.” (OAV)
    • “Wat die optrede van mense betref:  Volgens die woord van u lippe  het ek die paaie van geweldenaars vermy.” (BDV)
    • “I’m not trying to get my way in the world’s way. I’m trying to get your way, your Word’s way.” (Message)

    Dit beteken, die mens wat sy vreugde vind in die Woord van God vermy die weg van sondaars wat baie keer met geweld gepaard gaan. ‘n Goeie voorbeeld vind ‘n mens in die verhaal van Dawid wat deur Abigail gekeer word om met geweld teen Nabal op te tree (1 Samuel 25:2-38). Baldwin dink in sy kommentaar dat dié verhaal moontlik die agtergrond vorm van Dawid se Psalm 17.

  • Avatar

    Roeleen Nel

    |

    Help my asb met Ps 17 vers 14 in 1983 vertaling. Ek stoei met daardie vers.

  • Avatar

    Chris van Wyk

    |

    Hi Lou. Die eerste twee gebooie probeer op omvattende wyse enigiets afraai wat in die plek van of naas God aanbid word. Dit is gemik teen die aanbidding van ‘n ander god in die plek van God. Dit is ook gemik teen die aanbidding van ‘n ander langsaan God. Dit wil sê dat jy jou brood aan twee kante gebotter wil hê.

    Hier is wat ek vroeër daaroor geskrywe het:

    Eerste gebod – geen ander gode

    Die eerste gebod in Eks. 20:3 (Deut. 5:7) is die verbod op ander gode. Dit beteken dat God niemand duld wat langs Hom aanbid en vereer word nie. Alle afgodery word dus daarmee verbied. Die Here verwag dat daar net met Hom as die ware God in ‘n verhouding getree mag word. Sy weë moet ten alle koste leer ken word, want dit is net Hy alleen wat vertrou kan word met die lewe. Daarom moet die Godsvolk Hom met hulle hele hart liefhê, vrees en eer, soos die Heidelbergse Kategismus vraag en antwoord 94 dit uitlê.

    Dieselfde waarskuwing word reg deur die NT gevind (1 Tes. 1:9; Gal. 4:8; Rom. 1:23; 2 Kor. 6:16; Openb. 9:20), onder andere met betrekking tot die eet van afgodsoffers (Hand. 15:20,29; 1 Kor. 8:7; 10:7; 12:2; Openb. 2:20). Afgodery word ook regdeur die NT verbind aan moreel-etiese sake, soos bv. die verbod op losbandigheid en gierigheid (Ef. 5:5) sowel as vraatsug (Fil. 3:19). Sorg moet ook gedra word dat daar nie hoog opgegee word oor die afsku aan afgode, maar tog deelgeneem word aan ‘n onwettige berowing van heidense tempels vir eie gewin nie (Rom. 2:22).

    Dit is interessant hoe Johannes in sy briewe ook dié wet as waarskuwing inspan vir gelowiges van die NT (1 Joh. 5:21). Johannes gee drie motiverings daarvoor. Die eerste motivering is dat: “ons weet dat die Seun van God gekom het en ons verstand gegee het om die ware God te ken.” In Jesus kan ons dus die ware God van die afgode onderskei. Die tweede motivering is dat: “ons in die ware God is, in sy Seun, Jesus Christus.” Ons hele lewe word deur God bepaal, dié God wat ons in sy Seun, Jesus Christus, leer ken het. Die derde motivering is dat: “Hy die ware God is en die ewige lewe.” Daar is niemand anders as God nie, en deur Hom het ons toegang tot die ewige lewe. Daarom sê Johannes: “Liewe kinders, bly dus weg van die afgode af.”

    Tweede gebod – geen afbeelding van God mag aanbid word nie

    Die tweede gebod in Eks. 20:5 (Deut. 5:8-10) verbied die maak van enige afbeelding van God wat aanbid of vereer word. Hy is ‘n jaloerse God wat onverdeelde trou aan Hom van sy mense eis. Gehoorsaamheid sal geseën word, en ongehoorsaamheid gestraf word. Die uitwerking daarvan sal in die geslagte gesien kan word.

    Dieselfde waarskuwing word ook in die NT gevind. in Jakobus 4:5 wy hy uit oor God wat onverdeelde trou van ons vra en begrond dit op ‘n verwysing na die skeppingsverhaal dat God: “die gees wat Hy in ons laat woon, heeltemal vir Homself wil hê”.

    Dieselfde geld Paulus in Romeine 1:23 waar die problematiek van afgodery uitgespel word dat: “beelde wat lyk soos ’n verganklike mens of soos voëls of diere of slange”, d.w.s. afgode: “in die plek van die heerlikheid van die onverganklike God” gestel en aanbid word. Dit is: “bloot skeppinge van menslike vaardigheid en verbeelding”, soos Paulus op die Areopagus sê (Hand. 17:29).

    Lees meer hier:

  • Avatar

    Lou Pistorius

    |

    Ek sit nou die dag weer en wonder hoekom die eerste twee gebooie aparte gebooie is – eintlik is dit tog maar dieselfde? Is daar nie erens ‘n vermiste tiende gebod nie?

  • Avatar

    Chris van Wyk

    |

    Hi Awie. Ek sal later weer antwoord as ons daar kom. Weereens ‘n lusmaker:

    Jesus praat waarskynlik in Lukas 6:29 van mense wat jou haat en beledig. Vir hulle moet jy ook jou ander wang aanbied (gee). Dit dui moontlik op mense wat jou publiek verwerp of verneder. Jesus bedoel dan waarskynlik dat ‘n mens nie moet ophou om uit te reik na sulke mense nie. Jy stel jou dus bloot aan verdere verwerping deur “die ander wang” aan te bied.

    Jesus praat duidelik in Matteus 5:39 van kwaadwillige mense. Dit is mense wat jou met die agterkant van die regterhand op die regterwang slaan. Die toppunt van minagting en mishandeling. Teenoor sulke mense, sê Jesus, moet jy jou nie verset nie. As hulle jou op die regterwang slaan, moet jy ook die ander wang na hulle toe draai.

    Hoekom? Want Jesus wil ten diepste hê dat vyande in vriende verander sal word. Dit beteken dat gelowiges die risiko sal moet neem om verder te ly onder kwaadwilligheid ter wille van die uitreik na sulke mense. Vergelding sal verwydering bring. Verdraagsaamheid kan van vyande vriende maak.

    Dit maak nog meer sin in die konteks wat ‘n mens in Matteus raaksien, dié van geregtelike aksies. Jesus is hier duidelik meer begaan oor litigasie, mense wat gelowiges hof toe sleep (vgl vers 40), as oor die moontlikheid van fisieke geweld of publieke verwerping, soos dit wel die geval is in sy uitsprake in Lukas.

    Gelowiges wat op Jesus vertrou, sal bereid wees om hulle persoonlike regte te laat vaar ter wille van die impak van die evangelie. Die doel is heling en versoening.

    Soos Paulus ook later skryf in 1 Korintiërs 6. Ly liewer persoonlik onreg in die gemeenskap ter wille van die evangelie. Moenie die hof opsoek om verskille uit te sorteer nie.

    Dit beteken egter vir seker nie dat ‘n mens daarmee ‘n lamsak of ‘n slaansak word nie. Paulus het telkens wanneer die owerhede of Joodse Raad betrokke geraak het, gestaan op die regte wat die regstelsel aan burgers verleen het (Hand 16:37; 22:25; 25:8-12). Dieselfde voorrreg geld ook vir ons vandag.

  • Avatar

    Awie Coetsee

    |

    Baie dankie vir u verklaring dit maak sin.maar dit is vreemd dat Jesu vroer gese het dat jy die ander wang moet draai

  • Avatar

    Chris van Wyk

    |

    Hi Jenny. ‘n Kort antwoord:

    Die probleem met dobbel is dat dit ‘n gierigheid verraai en voed in ‘n mens se hart. ‘n Begeerte aan meer as wat jy het. En dit is ‘n onversadigbare monster. Dit illustreer nie net dat jy ontevrede is met wat jy het nie, maar kan jou nog meer ontevrede maak as jy verder en verder daarin ingetrek word. Daarmee oortree ‘n mens die tiende gebod (Eks 20:17).

    Daarom sê die Hebreërskrywer: “Julle gedrag moet vry van geldgierigheid wees. Wees tevrede met wat julle het, want Hy het gesê: Ek sal jou nooit begewe en jou nooit verlaat nie.” (Hebr 13:5).

    Dobberl dwarsbooom ook die Bybelse opdrag om in jou eie behoeftes te voorsien deur eerlike werk en het baie keer ‘n destruktiewe uitwerking op die mense rondom jou, veral as suurverdiende geld daardeur verloor word en families daaronder ly.

Prontuit die Waarheid