Hooglied 5:2-8 – Verskillende behoeftes bring maklik verwydering

Maar, dit is juis die trefkrag van Hooglied, dat dit nie net die hoogtepunte van die seksuele liefde besing nie, maar ook van die teleurstellings en verwyderings vertel, selfs die ongelykheid wat daar in die proses van seksuele vervulling kan ontstaan.

En dit is die essensie van die wysheid, en waarom dié boek in die Bybel ingesluit is – dat die liefde in al sy dimensies beskrywe word, om te dien as motivering vir ‘n interafhanklike wedersydse ontvanklikheid vir en ontwikkeling van die seksuele liefdesverhouding tussen die man en vrou.  Liefhê is ‘n kuns wat nie net op ‘n onderlinge aantrekkingskrag gebaseer kan word nie, maar ook op ‘n emosionele volwasse ontwikkeling van die verhouding in terme van albei partye se behoeftes en begeertes.

Let op hoe ‘n omgekeerde patroon as in die vorige gedig gevolg word.  Waar dit daar bewondering, uitnodiging en genot was, is dit nou bewondering, weiering/eie bevrediging, teleurstelling.

Die man kom na haar toe op ‘n tyd wat die vrou nie vir hom gereed is nie – sy het al geslaap.  Sommige geleerdes dink sy droom die hele gedeelte van vers 2-8, maar ek dink die gedig dui doodgewoon daarop dat sy reeds in die bed en aan die slaap was.  Hy maak haar wakker vol bewondering en begeerte vir haar, maar dit lyk asof sy voel dat hy haar gereedheid as vanselfsprekend aanvaar, en sy is daarom nie lus om haar voete weer vuil te maak nie (5:3).  Voete was baie keer gebruik as ‘n verwysing na seksorgane.

Hy druk aanvanklik deur met sy pogings om haar tot die liefdespel op te wek, “steek sy hand deur die opening” (5:4), terwyl hy baie bewus is van sy eie seksuele gereedheid, uitgedruk met die metafoor van “my kop is nat van die dou, my hare is nat van die nag se klammigheid” (5:2 – duidelike seksuele taal), maar neem dan aanstoot aan haar aanvanklike weiering, en draai weg van haar af, ironies genoeg presies op die punt wat sy juis ontvanklik en gereed daarvoor raak, uitgedruk met die metafoor van die druppende mirre.  Dit kan ook wees dat die gedig van ongelykheid in hulle seksuele bevrediging praat – dat hy bevredig word, en dan wegdraai, voordat sy volledig bevredig is.

Die vrou voel hoe die dood oor haar spoel – “Ek was so opgewonde …” kan beter vertaal word met: “Die lewe/asem het uit my gegaan” – en gaan om hom te soek.  Sy wil die verhouding herstel, of soek ook seksuele vervulling, maar dit blyk nie so maklik te wees nie.  Sy ervaar verguising (5:7 – metafoor van die wagte) en verwerping (5:9 – die afwesigheid of onbeskikbaarheid van die man).  En sy ervaar die verterende gevoel van onvervulde liefde (5:8).

Die gedig sê dus dat verskillende behoeftes en benaderings tot misverstande en teleurstellings kan lei.  Dit is juis in die erkenning hiervan, en die deurgesels en hantering daarvan, wat daar groei moontlik word in ‘n groeiende volwassewordende huweliksverhouding.