27 Jun2011
Kulture
Ek gee ook enkele aantekeninge oor die 3 van die kulture wat jy in jou leeswerk sal teëkom:
Jode
- Twee groepe:
- Jode in Palestina
- Jode in die verstrooiing (diaspora)
- Sinagoges dikwels die aanknopingspunte vir die apostels.
- Uiteenlopende godsdienstige partye met verskillende politieke aksente:
- Fariseërs – godsdienstig konserwatief, vroom, eie stel wette (2 eeue v.C in tyd van Makkabeërs ontstaan).
- Sadduseërs – godsdienstig liberaal, aristokraties, meerderheid in Sanhedrin (Joodse Raad).
- Esseners – sterk moralisties, tog nie wetties, intense Skrifstudie by die Dooie See – 1948 Dooie See rolle!
- Selote – fanatieke opposisie-party teen die Romeine, ondergronds, gewelddadig: Simon, “die fanatikus” (Selotes) was ‘n dissipel (Luk 6:15); Judas, die Galileër (Hand 5:37 – genoem in die toespraak van Gamaliël in die verhoor van Petrus en Johannes voor die Joodse Raad) waarskynlik hul leier.
- Skrifgeleerdes – rabbi’s uit geledere van beide die Fariseërs en Sadduseër – intense studie van die Ou-Testamentiese wet (Tora = Pentateug).
- Herodiane – lojale ondersteuners van die Herodes konings in diens van die Romeinse ryk – in opposisie met die Fariseërs (Matt 22:16 – soms het hulle saamgesweer!).
Grieke
- Nie meer ‘n politieke mag nie, wel ‘n kulturele en filosofiese mag. Paulus se leringe in die Nuwe Testament (Handelinge 17:18):
- staan veral teenoor die idees van Epikuris (3de eeu v.C.) van die Epikureërs – wat glo dat die grootste goed was om eenvoudige plesier na te streef en pyn te vermy. Dit kon jy doen deur kennis, vriendskap en matigheid. Dit staan teenoor die radikaliteit van die offervaardigheid van Christus en die lewe van gehoorsaamheid aan God in dissipelskap.
- knoop aan by die idees van Zeno (ook 3de eeu v.C.) wat die Stoïsynse beweging begin het – wat klem gelê het op self-beheersing en die regte gedrag ten spyte van impulse van buite af – en transformeer dit in sy toespraak op die Areopagus, waar hy een van die Stoïsynse digters, Aratus, aanhaal: “Ons stam ook van Hom af.”
- Grieks is die amptelike wêreldtaal.
- Nuwe Testament is in koine-Grieks geskryf.
Romeine
- Wet en orde hoog op hulle prioriteitslys – daarom volkere met reg en billikheid behandel.
- Groot invloed, tot vandag toe nog, op regeringsvorme en die regstelsel.
- Nie regtig geïnteresseerd in ‘n komplekse godsdiens sisteem nie – roep die hulp van gode in wanneer hulle dit nodig gehad het.
View all posts in this series
- Lees Lukas-Handelinge deur saam met my
- Fokus op die betekenis van die Skrifgedeeltes
- Lukas-Handelinge se leesplan
- Die evangelies se unieke Jesus portrette
- Lukas as een van die drie Sinoptiese evangelies
- Oorsig van Lukas
- Riglyne vir die lees van Lukas
- Oorsig van Handelinge
- Riglyne vir die lees van Handelinge
- Inligting oor die streke waar die evangelie verkondig is
- Kulture
- Lukas-Handelinge: Twee boeke vir ons tyd – David J Bosch
- Lees die vier evangelies en Handelinge
Tags: Handelinge, Lukas
Trackback from your site.
Chris van Wyk
| #
Hi Riaan. Wonderlik om te hoor. Die genade van die Here ken geen grense nie. Selfs op 52!
Jeremia 10:1-16 (ek vermoed dit is hfst 10 waarna jy verwys) gaan egter nie oor Kersbome nie.
Daar is wel sommige mense wat verkeerdelik probeer om ‘n Bybelse argument teen Kersfees, veral teen die idee van ‘n Kersboom, te voer met die gedagte dat die Bybel ons verbied om bome in ons huise te bring en te versier. Die gedeelte wat dikwels aangehaal word, is Jeremia 10:1-16.
Maar hierdie gedeelte in Jeremia verwys na die afsny van bome, die afkap van die hout om ‘n afgod te maak, en dan die afgod met silwer en goud te versier om te aanbid. (sien ook Jesaja 44: 9-18). Dit het dus niks te make met Kersbome nie. Jeremia leef darem ook baie jare vóór Kersfees.
Die gedeelte in Jeremia kan nie só uit sy konteks geneem word as ‘n argument teen Kersbome nie. Dit gaan vir Jeremia oor afgode waarteen tereg gewaarsku moet word. Maar Kersbome is nie afgode en word nêrens aanbid nie.
Riaan
| #
Hi Chris
Ek is ‘n onlangs wedergeborene (op ouderdom 52!) en worstel maar nog met van die interpretasies van die Woord wat uit soveel oorde bestaan. Ek het onlangs gehoor dat die kersboom (soos wat ons dit vandag aanvaar met al sy gepaardgaande versieringe), in terme van Jer. 7 verse 3 en 4, aan die beskrywing soos in die twee verse genoem, voldoen. Jou kommentaar hieroor sal waardeer word.
Chris van Wyk
| #
Hi Hugo. Jy is reg. Daar was nie ‘n bydrae vir vandag nie. Ek hervat weer die vraag en antwoord bydraes 14 Januarie met die fokus op Waarom hou God almal aan die wet as niemand dit volmaak kan onderhou nie? Geseënde vakansietyd!
Hugo Van Dyk
| #
Môre…ek het geen mail ontvang 10/12/2018
Chris van Wyk
| #
Hi Yvonne. Dit bly my voorreg en plesier.
Yvonne
| #
Ds Chris baie dankie vir die besondere wyse waarop u die eerste hoofstuk van Jona vir ons oopmaak…ek waardeer al hierdie harde werk en tyd……God seen u.
Chris van Wyk
| #
Hi Hester. Ek fokus veral op die Bybelse visie op wat vir God aanvaarbaar is in die Woord en wat nie. Enigiets wat daarmee in stryd is, kan ‘n mens dan vermy. Om heidense gebruike uit te wys, het waarde, maar kan ‘n mens se fokus wegneem van die Here self en sy Woord. Die Kanadese polisie wat vervalste note moet uitsnuffel, word in hulle opleiding net aan die egte Kanadese note blootgestel. Hulle tel dit, hanteer dit, en leer hoe dit voel, selfs in die donker. Só leer hulle die egte artikel só goed ken, dat hulle die valse artikel onmiddellik kan uitken. Dit is in die breë hoe ons ook moet werk. Die Heilige Gees werk daarby in ons hart om oor dié dinge wat nie helder uitgespel is in die Woord nie, binne die breë riglyne van die Woord, te kan onderskei. Hy lei ons tot ware bekering en heiligmaking.
Hester deWet
| #
Goeie dag
Baie dankie vir n baie insiggewende uitleg.
Ek is opsoek na n uitleg van wat heidense gebruike is en wat nie.
Dis vir my n hartseer saak dat omdat dit nie pertinent genoem word nie ‘christene’ dan wil beweer dat Vader nie meer n probleem het daarmee (bv. rook nie net maroana nie, speel van aanlyn ‘games’, musiek wat mens nie opbou nie, en vele meer.) en daarom kan hul nou onder bekering Vader se genade minag.
Kan iemand my dalk van hulp wees.
Ons liggaam is en bly n tempel en Vader eis n heilige lewe. Ook dat bogenoemde afgelê moet word na bekering. Ook dat bekering daaglikse gebeur soos die opneem van Jesus se kruis.
Hoekom word dit nie meer aangespreek nie, is vir my ook n groot hartseer…
Ek wil nie oordeel nie, maar is bekommerd oor Vader se kinders nie omgee om uit te vind wat heidense gebruike is waarvan ons moet afstand doen om heilig voor Vader te kan lewe, en omdat Vader se genade so vertrap word, is ons nie daar om mekaar reg te help nie… is dit nie juis wat liefde beteken nie.
Ek vertrou dat u my van hulp kan wees sodat ons mekaar na ware bekering en heiligmaking sal kan lei.
Baie geseende dag
Hester
Chris van Wyk
| #
Dankie Hans. Saam in sy diens.
Hans Myburgh
| #
Goeie More Chris
Ek geniet jou blad, dankie vir die werk wat jy doen, daar is baie web bladsye met baie inligting, idees en verskillende mense met verskillende maniere en gedagtes. Ek het ‘n Facebook blad :
“Die Here is my Herder” met so 4300 volgelinge wat nie baie is nie maar my Liefde vir God is onbeskryflik groot, daar sal altyd kommentaar wees, ek het nog altyd net goeie kommentaar ontvang en ek glo die rede daarvoor is dat ek die Bybel soos ‘n doodgewone mens lees en fokus daarop om sy woord ook so te verkondig. Dankie vir jou bydra Maat, Jesus Liefde
Hans