Ek beplan om Josua in die eerste kwartaal 2018 hoofstuk vir hoofstuk deur te lees. Ek begin DV 17 Januarie 2018.  Daarna beplan ek om Rigters deur te lees vanaf 21 Februarie 2018.

‘n Lusmaker

Die boek Josua is die eerste een van die Vroeë Profete in die Ou Testament.  Die ander is Rigters, 1-2 Samuel, en 1-2 Konings (wat jy by die skakels kan bereik en hoofstuk-vir-hoofstuk kan deurlees).

Die boeke word profeties genoem omdat die doel van die beskrywing van dié verhale van Israel was om vanuit ‘n teologiese en Goddelike perspektief te beskrywe wat en hoe dinge gebeur het sodat dit as geestelike onderrig vir die volk kan dien.

In Josua handel die profetiese onderrig oor die inname en verdeling van die land Kanaän, veral uit die hoek van die suksesse wat onder die leiding van Josua behaal is in hulle gehoorsaamheid aan die roeping en begeleiding van die Here self.

Interessant is dat ons met die boek Josua ‘n duidelike proses begin raaksien van die skrifstelling van die uiteindelike OT. Die skrifstelling van die Bybel is deur Moses begin (Eks 24:4) en het die hart van die wetboek gevorm wat deur die Leviete bewaar is in die Tabernakel (Deut 31:9).  Die wetboek was bedoel om deur hulle en die ander leiers bestudeer te word as rigsnoer vir die lewe.

Onthou ook dat die naam van die boek Deuteronomium die “tweede wet” beteken. ‘n Afskrif van die wetboek is aan die leiers gegee – veral later ook aan die koning – om gereeld te lees en in alles as rigsnoer te gebruik: “Wanneer hy as koning oor sy ryk regeer, moet hy vir hom ’n afskrif van hierdie wet maak. Hiervoor moet hy die eksemplaar van die Levitiese priesters gebruik. Hy moet die afskrif by hom hou en sy lewe lank moet hy dit gereeld lees sodat hy kan leer om die Here sy God te dien deur gehoorsaam te wees aan alles in hierdie wet en om volgens al hierdie voorskrifte te lewe.” (Deut 17:18-19).

Hierdie wetboek raak dus die boek wat Josua sy eie maak (Jos 1:7). Hy kry ook die voorreg om later die wetboek aan te vul (Jos 24:26). Die sogenaamde Josua-woorde vul dus die Moses-woorde aan. In sy tyd was daar ook nog die Boek van die Opregte (Jos 10:13) wat die verhaal van die stilstand van die son en maan vertel (vgl. ook 2 Sam 1:18 wat vertel dat ‘n lied van Dawid daarin opgeteken is).

Ons sien dus hier by Josua die begin van ‘n kern-kanon (kanon beteken “maatstaf“), die begin van die Bybel. Later sou Samuel ook regsvoorskrifte, veral ten opsigte van die koning se verantwoordelikhede, byvoeg (1 Sam 10:25) en dit saam met Moses en Josua se geskrifte in die heiligdom bewaar.  Van tyd tot tyd is die verhale van Josua opgedateer (van die stede in Jos 15 het moontlik eers in die 8ste eeu v.C. tot stand gekom) om die relevansie daarvan vir die kultiese gebruik by hulle feeste te behou.

Ek begin die lees van die boek Josua met ‘n inleiding wat in ses bydraes gelewer gaan word.

Die boek Josua is die eerste een van die Vroeë Profete in die Ou Testament. Die ander Vroeë Profete is Rigters, 1-2 Samuel, en 1-2 Konings.  Josua is ook die eerste boek in die Bybel wat die naam van die hoofkarakter dra, soos dit later die gebruik met die Skrifprofete geraak het.

Die Vroeë Profete word profeties genoem omdat die doel van die beskrywing van dié verhale van Israel nie in die eerste plek was om ‘n historiese verloop van die Intog en Vestiging in die land te beskryf nie. Die doel van hierdie 6 boeke was om die verhale van die vervulling van God se belofte vanuit ‘n teologiese en Goddelike perspektief te beskrywe.

Die boeke wys hoe die wil van God, soos Hy in die eerste weergawe van die “wetboek” aan hulle deurgegee het, in die praktyk gewerk het, sodat dit vir altyd as geestelike onderrig vir die nageslag van die volk kan dien.

In Josua handel hierdie profetiese onderrig oor die inname en verdeling van die land Kanaän, veral uit die hoek van die suksesse wat onder die leiding van Josua behaal is in hulle gehoorsaamheid aan die roeping en begeleiding van die Here self.

Die boek is egter ook helder daaroor dat dié suksesse net behaal is wanneer hulle gehoorsaam was aan die Here (Jerigo). Wanneer hulle ongehoorsaam was aan die Here (Ai) het hulle nederlae gely, ‘n werklikheid wat in die res van die Vroeë Profete telkens verder beskryf sal word.

Josua is uiteraard die hoofkarakter van die boek. Hy was die seun van Nun, en oorspronklik Hosea (“verlossing”) genoem. Moses het egter sy naam op betekenisvolle wyse verander na Josua (“die Here is verlossing” – Num 13:8,16), die Hebreeuse naam wat Jesus (Grieks vir Josua) ook uiteindelik sou kry!

Josua is deur Moses uitgekies om die aanvoerder te wees in die geveg teen die Amalekiete (Eks 17), waar hy dan ook die oorwinning behaal. Hy het saam met Moses op die berg van God geklim (Eks 24) en het weer saam met hom na 40 dae en nagte afgeklim (Eks 32).

Daar is daarom ook talle parallelle met Moses.  Ek noem ses:

• Die ontmoeting met God (Eks 3:2-5 en Jos 5:13-15);
• Die bevestiging in sy teenwoordigheid (Eks 3:12 en Jos 1:5);
• Die tog deur die Rietsee en Jordaan onderskeidelik (Eks 14 en Jos 3);
• Voorbidding vir Israel (Num 14:13-19 en Jos 7:6-9);
• Verbondsluiting (Eks 24 en Jos 24);
• Afskeidsgesprekke (Deut 31 [eintlik die hele Deuteronomium!] en Jos 23)

Dié skakel tussen hulle dien as verdere getuienis van die belofte-vervulling verband tussen die Pentateug en Josua.  Die God van die belofte en die God van die vervulling is dieselfde God.