Oor ons gedagtes en gevoelens – Jeremia 17:9-10
http://www.kbgraceforward.com/ 2015/12/deceitful-heart.html
“The human mind is more deceitful than anything else. It is incurably bad. Who can understand it?” I, the Lord, probe into people’s minds. I examine people’s hearts. I deal with each person according to how he has behaved. I give them what they deserve based on what they have done.” (Jer 17:9-10 – NET Bible)
Jeremia maak hier uitsprake oor die menslike kondisie. Hy gebruik die Hebreeuse woord lēḇ (hart) van die mens in sy figuurlike betekenis in vers 9. Daarom word hart daar met “mind” vertaal. ’n Mens kan dit ook vertaal met “character, disposition, inclination, loyalty, concern”.
In die eerste plek, sê Jeremia dus, is ons gedagtes “meer bedrieglik as enigiets anders“, “deceitful” soos dit in Engels weergegee word. Die woord ʿāqōḇ word in die Hebreeus gebruik. Die prentjie wat hierdie woord na vore roep, is dié van ongelyke, stamperige grond wat ‘n mens telkens onkant vang en laat struikel. Jy kan dus nie staatmaak op die integriteit van ander of selfs jou eie gedagtes nie.
In die tweede plek, sê Jeremia, is ons gedagtes “ongeneeslik sleg“, “incurably bad“. Die woord ānǔš word in Hebreeus gebruik. Die prentjie wat die woord oproep, is dat ons gedagtes aan ‘n ernstige ongeneeslike siekte lei, soos dit van Dawid se kind by Batseba gesê word (2 Sam 12:15). Sommige vertaal die woord daarom as “disastrous”! Ons gedagtes is “rampspoedig”!
Daarom, sê Jeremia, kan geen mens ons gedagtes volledig verstaan nie. Dit is bedrieglik en ongeneeslik sleg, rampspoedig.
Die evangelie in die teks is dat God dit kan deurvors en verstaan, sê Jeremia in vers 10. Hy verstaan ook nie net ons gedagtes nie, maar ook ons emosies, dié dinge wat baie keer ons gedagtes bepaal.
Die Hebreeuse woord kilyā (niere) word in vers 10 gebruik vir “hart”. Telkens wanneer kilyā (niere) in kombinasie met lēḇ (hart) gebruik word, dui kilyā op die geheime gevoelens van ’n mens, in onderskeid van lēḇ wat dan op die intellek of gedagtes van die mens dui.
Trouens, God begryp nie net ons gedagtes en gevoelens nie. Hy het die geneesmiddel daarvoor. Die geneesmiddel lê in die vertroue op die fontein van lewende water wat Hy verskaf (vgl vers 13), ’n beeld van die wyse waarop sy Woord ons lewe en gedagtes rig op sy pad. Lees meer by my bydrae: Jeremia 17 – Ek, die Here, deurgrond en toets hart en verstand.
Dit is dus net die mens wat sy vertroue op die Here stel, wat na sy wil vra, en dit gehoorsaam wat die noodwendige gevolge van sulke bedrieglike gedagtes en gevoelens kan ontsnap, soos Psalm 1 dit ook so duidelik stel. Die mens wat sy behae in die wet van die Here vind, dit dag en nag oordink: “sal wees soos ’n boom wat geplant is by waterstrome, wat sy vrugte gee op sy tyd en waarvan die blare nie verwelk nie; en alles wat hy doen, voer hy voorspoedig uit.” (Ps 1:3)
In die NT hak Paulus hierby aan in Romeine 12:1-2 en sê dat ons in die eerste plek ons liggame as ‘n lewende, heilige en aan God welgevallige offer moet gee. Dit is die wesenlike plek waar ons godsdiens begin. In die tweede plek moet ons ons denke laat vernuwe deur dit in gelid te bring met God se gedagtes waarin sy Woord ’n sentrale rol speel. Lees meer by my bydrae: Romeine 12 – Ons het ’n paar kopskuiwe nodig.
Tags: Gedagtes, Gevoelens, hart
Trackback from your site.
Johan
| #
Wardeer baie baie dankie.
Chris van Wyk
| #
Hi Johan. Die uitstorting van en doop met die Heilige Gees gebeur by bekering (Hand 2:1-11; 33-38; 8:14-17; 9:10-19; 10:44-48; 11:1-18; 19:1-7; Rom 8:9; Ef 1:13; Tit 3:5). Daarna word ‘n mens herhaaldelik met die Heilige Gees vervul (Hand 4:23-31; 13:44-52).
Johan
| #
Goeie more Chris.
Ons preek reeks die kwartaal gaan juis oor die Heilige Gees.
Daar is so baie vrae oor die uitstorting van die Heilige Gees dat daar by ons gemeente n kursus aan gebied word.
Moet n persoon eers met die Heilige Gees gedoop word om dit te ontvang.
Chris van Wyk
| #
Hi Francois
Die sentrale tema in die boek van Joël is die koms van die “dag van die Here”. Dit het na my mening drie toepassings.
1. Die eerste toepassing is op die Joodse volk. Die Here roep die Joodse volk op tot bekering deur die boodskap van oordeel wat in die “dag van die Here” opgesluit lê (1:1-20). Hy belowe medelye en voorspoed vir dié wat na Hom toe terugkeer (2:1-32). Vir dié wat egter nie luister nie, wag daar verwoesting, die verwoesting van die ballingskap.
Dit is dan ook wat gebeur het met die volk van Juda. Hulle het nie geluister nie, en God het hulle gestraf. Hulle land is verwoes deur vier verwoestende sprinkaanplae (1:4-7) en die volk is in ballingskap weggevoer.
Joël het egter ook gepraat van ‘n herstel van die volk (2:21-27), ‘n verandering van hulle lot (3:1-3), en oorvloed in die teenwoordigheid van die Here (3:18-21). Dit het ook waar geword met die terugkeer uit ballingskap.
2. Die tweede toepassing is op alle mense. Die boodskap van die “dag van die Here” word in die NT na alle mense uitgebrei. Dit neem sy aanvang reeds met die koms van Jesus en sy kruisdood en opstanding (Joël 2:28-32; Matt 27:45-66), sowel as met die uitstorting van die Heilige Gees (Joël 2:28-32; Hand 2:14-36).
Die Here roep deur hierdie boodskap almal op om tot inkeer te kom, soos Petrus dit eksplisiet uitspel in die tweede deel van sy toespraak op Pinksterdag (Hand 2:37-47). Dié wat gehoorsaam, ontvang vergifnis en die belofte van die Heilige Gees. Dié wat ongehoorsaam is, bly onder die toorn en straf van die Here.
Dit is dus die hoofboodskap wat die boek van Joël nie net vir Christene het nie, maar vir alle mense. Bekeer julle, laat julle gedoop word tot vergifnis van sonde, en ontvang die Heilige Gees as gawe van God die Vader. Anders bly julle onder die oordeel van God.
Die geestelike betekenis van hierdie boodskap oorheers dus in die NT, hoewel die “dag van die Here” vir seker ook politieke, ekonomiese en selfs ekologiese implikasies vir mensegroepe kan inhou.
God praat immers nog steeds deur dinge soos oorlog, misoeste en droogte (Matt 24:1-14; Jak 5:17-18; Openb 11:1-14). Waar ‘n volk of land dus tot inkeer kom, sal die beloftes van Joël ook vervul kan word in ‘n lotsverandering en oorvloed in die teenwoordigheid van die Here.
3. Die derde toepassing is op die kosmos. Die boek van Joël praat ook oor kosmiese veranderinge wat die einde van die tyd sal aankondig (Joël 2:1-11, 28-32; 3:9-17; Matt 24:29-35; Openb 6 – die kosmiese tekens; 9:1-12 – die sprinkane; 14:14-20 – die sekel en die parskuip). Die vervulling daarvan is nog uitstaande, maar net so relevant vir ons om mee rekening te hou vir die toekoms. Dit sal die hele kosmos betrek.
Francois Conradie
| #
Dr van Wyk, hierdie vraag is ‘n bietjie uit pas uit met die jaarprogram.
Vraag: Hoe is die boodskap van die boek Joël van toepassing vir ons as Nuwe Testamentiese Christene? Noudat vir ons sondes aan die kruis betaal is, is God se bedoeling nog steeds dat daar inkeer en omkeer van ons lewens moet wees voordat God sal help? Moet die verhoudings wat tussen ons en God en ons en ander mense verbreek is eers herstel word voordat God sal help? ( Ek verstaan dat God soewerein is en enige tyd kan help).
As mens bogenoemde manier van verstaan deur trek na die huidige omstandighede in Suid Afrika, kan mens die afleiding maak dat ons as die volgeling van Jesus Christus ons voortgaande (nuwe onbelyde) sondes weer moet erken, bely en ons gedrag verander (omkeer) en voluit met dankbaarheid leef, voordat God die omstandighede in Suid Afrika sal verander?
Chris van Wyk
| #
Hi Jattie, jy sal dit nie in die Bybel kry nie, want dit staan nie daar nie. Almal kry nie die gawe van tale nie (1 Kor 12:10,28,30; 13:8). Dit is ook in rangorde minder belangrik as die ander gawes (1 Kor 14:5). Gebed is kommunikasie, so ‘n verstaanbare kommunikasie sal jou hart en lewe meer beïnvloed as iets wat onverstaanbaar is. Dit beteken nie dat tale verkeerd is nie, maar dat niemand jou moet probeer oortuig dat dit die belangrikste gawe is of dat almal dit moet beoefen nie.
Chris van Wyk
| #
Hi Gail, nee, dit is nie verkeerd nie. ‘n Mens mag die Here vra vir bevestiging in jou besluitneming. Dit gebeur gewoonlik deur die Woord, gebed en deure wat oop en toe gaan.
Die probleem van die Fariseërs was dat hulle in opstand was teen die boodskap van Jesus en Hom nie wou gehoorsaam nie. Hulle vra dus ‘n teken om hulle eie onwilligheid weg te steek (Matt 12:38-45). Jesus gee vir hulle dus net een teken, die teken van sy kruisdood en opstanding, soos dit in die verhaal van Jona reeds voorspel is.
Jesus gee ook vir sy dissipels uit vrye wil tekens, sodat hulle gebeure kan interpreteer (Luk 21:7). Hy gee ook tekens dat die betekenis van sy boodskap beter verstaan kan word, soos die sewe tekens in die evangelie van Johannes (1. Die wonder van die water wat in wyn verander is by Kana – 2:1–11; 2. Die genesing van die seun van die regeringsamptenaar – 4:43–54; 3. Die genesing van die siek man by die bad van Betesda – 5:2–9; 4. Die vermeerdering van die brood – 6:1–14; 5. Jesus wat loop op die water – 6:16–21; 6. Die genesing van die man wat blind gebore is – 9:1–7; 7. Die opwekking van Lasarus – 11:1–44.).
Hoop dit help!
Jattie
| #
Chris, ek worstel met wat mense noem, ‘n bid taal. Ons sel groep lede getuig almal dat hulle intense salwing en krag ondervind wanneer hulle in hul bidtaal met God praat. Ek het aan hulle die vraag gevra, en ook genoem dat ek net sulke kragtige en intieme oomblikke saam met die Here beleef, en maak dit dan my gebed minder intens, of is daar minder diepte in my verhouding met die Here as hulle s’n? Ek glo hulle praat uit ondervinding uit, want hulle almal se ervaring kom ooreen. Hulle sê dat ek moet rustig wees daaroor en dit wel nog sal ondervind. Ek smeek die Here om dit aan my te openbaar, maar ek kry nêrens skrif daaroor in die Bybel nie. Ek voel indien dit so belangrik is, en die Here nie ‘n aanhanger van persoon is nie, dan moet Hy dit mos ook aan my kan gee? Kan jy asb vir my meer duidelikheid gee aangaande dit?
Gail
| #
Hallo Chris,
Ek is onseker of ek altyd die bybel reg lees, in Mattheus het Jesus vir die Fariseers gese dat hulle ‘n addergeslag is omdat hulle vir ‘n teken gevra het. Dsl dit dan verkeerd wees om die Here te vra vir ‘n teken wanneer ons onseker raak oor besluite wat geneem moet word?
Koot
| #
Baie dankie vir hierdie uitleg. Die manier waarop u dit doen breek nie net nuwe betekenisse oop nie maar wys ook duidelik ooreenkomste en verskille.