Jeremia 42 – Die Here waarsku teen ’n vlug na Egipte

Soos hierdie hoofstuk ontvou, kom ’n mens agter hoe genadig die Here is, maar ook hoe wispelturig en hardkoppig sy mense is.

• Aan die eenkant antwoord die Here die gebed van Jeremia op versoek van die leiers en die volk en spel presies uit wat hulle moet doen.
• Aan die ander kant kom ’n mens alreeds uit die antwoord van die Here agter dat die moontlikheid skraal gaan wees dat die leiers en die volk dié woord gaan gehoorsaam, soos Jeremia 43 duidelik sal wys.

42:1-6 – Joganan en sy mense vra na die wil van die Here

’n Mens het die hoop dat daar uiteindelik iemand gaan wees wat na die wil van die Here sal vra en inderdaad sal besluit om dit te doen.  Maar, helaas, dié hoop beskaam, soos dit al vele kere in Jeremia die geval was.

Joganan en al die mense versoek dat Jeremia die Here om sy wil vra, waarheen hulle moet gaan en wat hulle moet doen.  Hulle gee hoog op: “Of dit nou goed of sleg vir ons is, ons sal gehoorsaam wees aan die Here ons God na wie toe ons jou stuur.”  Jeremia belowe om dit te doen en niks vir hulle van God se woord weg te steek nie.

42:7-19a – Jeremia ontvang die woord van die Here dat hulle in Juda moet bly

Ná tien dae ontvang Jeremia die woord van die Here dat hulle in die land moet bly.  Daar is vier dinge wat vir my uitstaan van dié woord:

1. Let op dat Jeremia moeite doen om die woord van die Here te kry, nie maar net sy eie interpretasie daarvan óf wat Joganan-hulle moontlik sou wou hê nie.  Hy was baie bewus van wat Joganan eintlik wil hê moet gebeur, soos hy later aan in die hoofstuk te kenne sal gee.  Maar hy luister totdat hy hoor wat God wil hê moet gebeur.

2. Let ook op hoe dit verband hou met die roeping wat Jeremia van die begin af ontvang het: “As julle in hierdie land bly, sal Ek julle bou en julle nie platslaan nie, julle vestig en julle nie afbreek nie.” (vgl. Jer. 1:10).  Die antwoord van die Here is in lyn met die opdrag wat Hy vir Jeremia reg van die begin af gegee het.

3. Let veral op hoe dit min of meer dieselfde boodskap is as wat aan die Jode in ballingskap gegee word (Jer. 29).  Die plek waar die Jode is, is dus nie die belangrike punt nie, maar hulle gehoorsaamheid aan die opdrag wat die Here op daardie oomblik in die plek waar hulle is, vir hulle gee.  ’n Belangrike perspektief vir enigiemand om in die oorweging van die wil van die Here ingedagte te hou.

4. Aan die belofte van seën word egter ook ’n belofte van oordeel gevoeg dat as hulle nie in Juda bly nie, maar na Egipte toe aftrek, sal die oorlog waarvoor hulle bang is, hulle daarheen agtervolg en hulle sal daar sterf deur oorlog, hongersnood en pes: “Julle wat van Juda oor is: Moenie na Egipte toe gaan nie!”

42:19b-22 – Jeremia waarsku hulle dat hulle ongehoorsaamheid hulle lewe op die spel plaas

Jeremia is egter nie onbewus van wat Joganan en sy mense eintlik dink nie.  Daarom verklaar hy in geen onseker taal: “Weet vir seker, ek waarsku julle vandag, julle maak ’n fout!  Julle lewe is op die spel …” Hulle het gevra dat hy die Here namens hulle raadpleeg, maar hy weet ook hulle sal nie doen wat hy vir hulle van die Here af verkondig nie.  Dit beteken dat die woord van oordeel oor hulle voltrek sal word: “op die plek waar julle so graag wil gaan woon.”

Boodskap

Hierdie hoofstuk dra eerstens die boodskap dat die toekoms van die volk Juda en Israel nie lê by die agtergeblewenes in die land nie, want dit is duidelik dat hulle nie na die Here wil of gaan luister nie, en op pad is na Egipte toe.  Die toekoms van die volk lê in ’n nougesette luister na die Here, in hierdie stadium óf in ballingskap in Babel óf in onderdanigheid aan Babel in die land.  Dít is wat die Here duidelik aan hulle almal kommunikeer.  Joganan kry dit nie reg om dié woord van die Here te aanvaar en te omhels nie.  Met hulle trek na Egipte, verlaat hulle die ruimte waarin die Here hulle wou seën.

Hierdie hoofstuk dra tweedens die boodskap dat hoor en doen saamgaan.  As ’n mens die moeite doen om te hoor wat die Here sê, moet jy doen wat Hy sê, anders bewys jy jou as ’n dwaas.  Soos die broer van Jesus, Jakobus, veel later sou sê: “Julle moet doen wat die woord sê en dit nie net aanhoor nie, anders bedrieg julle julleself.”  (Jak. 1:22).

’n Woord van wysheid en waarskuwing: in die toepassing van dié boodskap op ’n mens se eie lewe, moet jy waak daarteen om dit reglynig op jou eie situasie toe te pas.  Wat ook al jou eie situasie is, jy is nie werklik in ballingskap in Babel óf werklik ’n agtergeblewe in Juda nie.  Daarom is jou opsies ook nie vergelykbaar met dié van die Jode s’n nie.

’n Mens kan nie uit hierdie gedeelte direk en onafhanklik van ander faktore aflei óf jy moet bly óf jy moet ry – by wyse van spreke – in jou eie konteks nie.  Net soos jy dit nie uit enige vorige gedeelte van Jeremia (of die res van die Bybel) direk kan aflei of jy moet ry of bly nie.  Daar is vele ander geestelike onderskeidingstekens wat jy kan en moet inspan om die wil van die Here agter te kom:

• die vrede wat skeidsregter speel in jou hart (Kol. 3:15; Fil. 4:6-7),
• die bewussyn van nood of behoeftes waartoe die Here jou roep (Fil. 1:24-25; Hand. 16:6-10),
• die oortuiging wat die Heilige Gees in jou hart en gewete bring (Rom. 9:1; Gal. 3:5; 1 Joh. 2:20),
• die gesamentlike onderskeiding van medegelowiges (Matt. 18:19-20), om maar net ’n paar te noem.

Wat die boodskap van Jeremia 42 wel is vir jou, is ’n aanduiding dat jy – soos Jeremia – moet soek na die wil van die Here in jóú situasie.  Die Here sal antwoord:  “Vra, en vir julle sal gegee word.  Soek, en julle sal kry.  Klop, en vir julle sal oopgemaak word.  Elkeen wat vra, ontvang, en elkeen wat soek, kry; en vir elkeen wat klop, sal oopgemaak word.”  (Luk. 11:9-10).

Maar dan moet jy ook vooraf reeds besluit om te doen wat die Here van jou vra.  Dán sal die belofte van die Here aan die volk hier by Jeremia ook vir jou waar wees, dat Hy jou sal bou en vestig in die roeping wat Hy vir jou het (Jer. 42:10).